Rusland lijft grootste Europese kerncentrale in

Rusland heeft de controle over een kerncentrale in Oekraïne overgenomen nadat deze werd getroffen door beschietingen. Er brak brand uit in de kerncentrale van Zaporizhzhia, de grootste van Europa. Oekraïne zei dat deze werd beschoten door Russische troepen. Autoriteiten zeggen dat de faciliteit nu veilig is en dat de stralingsniveaus normaal zijn.

Wereldleiders hebben Rusland beschuldigd van het in gevaar brengen van de veiligheid van een heel continent, en de president van Oekraïne beschuldigde Rusland van "nucleaire terreur".

De Amerikaanse president Joe Biden drong er bij Moskou op aan zijn militaire activiteiten rond de locatie te staken, terwijl de Canadese premier Justin Trudeau zei dat de "gruwelijke aanvallen" vanuit Rusland "onmiddellijk moeten stoppen".

De Britse premier Boris Johnson zei dat de "roekeloze" aanval "een directe bedreiging kan vormen voor de veiligheid van heel Europa". Alle drie de leiders spraken telefonisch met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Ondertussen zei Zelensky dat Rusland een herhaling wil van Chernobyl, de plaats van 's werelds ergste nucleaire ramp in 1986. "Als er een explosie is, is dat het einde van alles. Het einde van Europa", zei hij.

Het Russische ministerie van Defensie gaf de aanval de schuld van Oekraïense saboteurs en noemde het een "monsterlijke provocatie" zonder bewijs te leveren.

Een videofeed van de kerncentrale toonde ontploffingen die de nachtelijke hemel verlichtten en rookpluimen deden opstijgen.

Volgens de nucleaire inspectie van Oekraïne zijn gebouwen rond een van de zes elektriciteitscentrales van de centrale beschadigd zonder de veiligheid in gevaar te brengen.

Werknemers van de fabriek zeiden dat de brand - die inmiddels is geblust - uitbrak in een trainingsgebouw buiten de omtrek van de fabriek en dat slechts één van de zes reactoren van de fabriek operationeel was.

Een bewoner die in de buurt woont, zei dat hij het Russische leger de locatie zag aanvallen. "Het is gewoon terrorisme... Het is niet alleen zorgwekkend voor onze regio, maar ook voor Oekraïne en de wereld", zei Kirill Dovzhik tegen de BBC.

De nucleaire waakhond van de VN, de International Atomic Energy Agency (IAEA), zei dat de brand de "essentiële" uitrusting van de fabriek niet had aangetast en dat de stralingsniveaus niet waren toegenomen. Maar de IAEA zei dat het in "full 24/7 response-modus" was vanwege de "ernstige situatie" bij de elektriciteitscentrale.

Oekraïense hulpdiensten zeiden dat ze aanvankelijk werden geblokkeerd om naar de plaats van de brand te gaan, wat president Biden ertoe bracht Rusland publiekelijk op te roepen brandweerlieden toe te laten op de site.

Boris Johnson zei dat hij vrijdag een spoedvergadering van de VN-Veiligheidsraad zal aanvragen over de aanval.