COMMENTAAR: Witwasonderzoek

NADAT DE CENTRALE BANK van Suriname enige tijd probleemloos door middel van correspondent-banking gelden voor ondernemers in het buitenland heeft overgemaakt naar Nederlandse banken is daarin verandering gekomen. Een geldzending vanuit Suriname is geconfisqueerd. In de afgelopen jaren stelden douane-autoriteiten reguliere vragen, maar daarvan schijnt te zijn afgestapt. De controle is aangescherpt. Indringende vragen, tot nu toe ongekend, worden nu gesteld aan de Centrale Bank van Suriname.

Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie in de provincie Noord-Holland heeft de blokkade van het geld - 19 miljoen euro - bevestigd in verband met een onderzoek naar witwassen. Hoe lang dit kan duren is niet bekend. Het geld is van diverse deviezenbanken in Suriname en is bestemd voor het nakomen van internationale verplichtingen.

Welke gevolgen deze vertraging zal hebben voor die "internationale verplichtingen" kan niet gezegd worden. Een directe consequentie van het aanhouden van de geldstroom is dat legaal opererende ondernemers kunnen komen vast te zitten. Ook zouden importen in problemen kunnen komen. Eventuele overeenkomsten kunnen niet worden nageleefd en geplande transporten komen in het gedrang met allerlei gevolgen voor de handel en continuïteit.

Illegale geldstromen in de vorm van witwaspraktijken en overmakingen die met andere criminele activiteiten te doen hebben zijn wereldwijd gangbaar. Ontwikkelde landen zijn vermoedelijk niet eens in staat onderzoek naar crimineel geld afdoend en naadloos te doen, laat staan ontwikkelingslanden.

Bankpresident Glenn Gersie erkent dat er adequaat toezicht moet zijn om misbruik van systemen te voorkomen of te beteugelen. Met die erkenning breekt hij een lans voor de noodzaak tot scherpe controle. Bekende gezegden zijn: 'controle is geen daad is van vijandschap' en 'wie een rein geweten heeft, vreest geen aanklacht'.

Gersie heeft een alleszins aanvaardbare uitleg gegeven voor de geldzending en gehoopt moet worden dat de Nederlandse justitie geen spoken ziet die er niet zijn, want wie een hond wil slaan vindt gemakkelijk een stok. De Nederlandse justitie moet de ruimte gegund worden de geldstromen van de Centrale Bank, zover enige verdenking op valt, nader te onderzoeken.

Zulk onderzoek kan het bankwezen in Suriname en de Centrale Bank in het bijzonder helpen zwart geld op het spoor te komen en illegalen te ontmaskeren. Niet voor niets heeft Suriname samenwerkingsovereenkomsten met landen gesloten ter bestrijding van drugs, mensenhandel, terrorisme en andere criminele activiteiten. Bestrijding van witwaspraktijken behoort tot het rijtje zaken waarbij Suriname moet samenwerken met landen die expertise daartoe hebben.