17 Oktober 2021
16:01Aloema heeft zijn volk en Suriname gediend door middel van de vele organisaties waar hij in participeerde en zelf ook leiding aan heeft gegeven. In de jaren zeventig werden de inheemsen van Suriname zowel nationaal als internationaal in de schijnwerpers gezet door de 150 kilometer lange protestmars van Albina naar Paramaribo. Deze protestmars werd georganiseerd door de 'Kano' van 27 tot 30 december 1976 onder het motto 'Grondrechten zijn ook mensenrechten'. Het doel was om aandacht te vragen voor de grondenrechten van de inheemsen en een petitie aan te bieden aan de regering om hen titel te verlenen op hun gronden.
Aloema was één van de organisatoren van de mars en liep tevens mee. Het resultaat van deze mars is geweest dat de minister van Opbouw op 20 april 1977 een 'Adviescommissie Aanspraken op Grondgebieden in het Binnenland' installeerde. Tevens heeft Aloema een grote bijdrage geleverd binnen 'Kano' die de pionier is geweest in de grondenrechtenstrijd in Suriname.
Na het uitbreken van de Binnenlandse Oorlog in 1986 en daaropvolgend verzet van de Tucajana Amazones in 1989 werden vele dorpen verwoest en onstond er een stroom van vluchtelingen naar Paramaribo en Frans-Guyana. Tijdens deze periode heeft Aloema ook een belangrijke rol gespeeld als lid van de 'Inheemse Raad'. De bedoeling van de raad was onder meer om het vertrouwen dat was afgenomen in het traditioneel gezag weer te herstellen. Vanwege de oorlog werd het gezag niet meer gerespecteerd en moest worden hersteld.
Na de Binnenlandse Oorlog was er ook een opvallende toename van inheemse organisaties merkbaar, die allen de wederopbouw en sociaal-maatschappelijke ontwikkeling van de doelgroep nastreefden. Het was in deze periode en wel in 1992, dat de Organisatie voor Inheemsen in Suriname (OIS) werd opgericht door Renardo Aloema en Nouldus Jubithana. De doelstelling was niet alleen gericht op de verbetering en bevordering van de positie en ontwikkeling van de doelgroep, maar tevens gericht op beschermen en ontwikkelen van de rechten, eigen identiteit, cultuur en zeden en gewoonten.
De OIS werd opgericht met als achterliggende gedachte dat er in de hedendaagse samenleving geen plaats is voor wapens en spanningen. De OIS verkreeg grote bekendheid onder leiding van Aloema. Ze kan gezien worden als een intermediaire organisatie tussen inheemsen enerzijds en de overheid, niet-gouvernementele en internationale organisaties anderzijds. Tijdens het voorzitterschap van Aloema kon er niet over inheemsen worden gesproken, zonder dat de OIS om haar bijdrage werd gevraagd. Op internationaal niveau zijn zij lid van de Coica.
Als kenner en drager van zijn cultuur heeft Aloema een grote bijdrage geleverd aan het bevorderen, uitdragen en leren waarderen van de eigen cultuur door zowel de inheemsen als de overige Surinamers. Dit kwam niet alleen tot uiting in zijn dagelijks werk op de afdeling Cultuurstudies van het ministerie van Onderwijs, maar tevens richtte hij in 1987 de eerste inheemse theatergroep 'Epakadono' ('De nieuwe generatie' in het Caraïbisch) op. Hierdoor zijn de inheemse cultuurelementen dichter bij de Surinaamse bevolking gebracht. Tevens publiceerde hij ook enkele werken in de eigen Caraïbische taal.
Als onderdeel van de strijd om erkenning en waardering van de rechten en cultuur van de inheemsen had de OIS op 9 augustus 2001, in het kader van de internationale dag van de inheemse volken, een massabijeenkomst georganiseerd aan de Waterkant. Dit was de eerste keer dat er publiekelijk werd geëist van de overheid om een nationale dag voor de inheemsen in Suriname uit te roepen. Het was pas in 2007 dat de regering-Venetiaan dit verzoek inwilligde en werd 9 augustus de nationale dag voor inheemsen. Dit kan zeker gezien worden als een hoogtepunt voor de inheemsen en de OIS.
Zijn passie voor zijn volk dreef hem ertoe om de politiek in te gaan. Dit deed hij middels de oprichting van de Amazonepartij Suriname in 2000, een politieke partij die zich voornamelijk richtte op de bevordering van de rechten en ontwikkeling van de binnenlandbewoners en met name de inheemsen. Echter, zij behaalde geen zetels in dat jaar.
Tenslotte mag ik zeggen dat met het heengaan van oom Nardo de inheemse gemeenschap cq Suriname een grote strijder en cultuurkenner heeft verloren. Ik condoleer bij deze zijn vrouw, kinderen en overige familieleden, de inheemse gemeenschap en Suriname met het verlies van deze grote zoon. Rust in vrede oom Nardo, moge Tamushi Kaputano u begeleiden op uw reis naar de eeuwige jachtvelden.
Drs. Theresia Cirino