COLUMN: Emanciperen

Op deze plek uitte ik mijn zorgen over de “oplaaiende openlijke hindostaanfobie in dit land”. Twee weken later spuide het overzees in Amsterdam als stinkende etter naar buiten. Onze president en andere Hindostanen werden bij een ‘protest’ expliciet racistisch uitgescholden door ‘landgenoten’. Een Hindostaanse president moet met zijn poten afblijven van het gedachtegoed van Anton de Kom, was de boodschap. Andere blakaman werden voor ‘verrader’ uitgemaakt.

Bestaat zoiets als 'zwart racisme'? Te veel nazaten van tot slaaf gemaakten verkeren (ontkennend) in de waan van niet. Immers 'wij' hebben een erfenis van eeuwenlange systematische, geïnstitutionaliseerde, mensonterende onderdrukking vanwege misplaatst 'wit superioriteitsgevoel'.

Wij daartegenover hebben onszelf 'morele superioriteit' aangemeten: 'racisme is een blanke uitvinding'. Begrijpelijk, gezien de verwerpelijke rassenleer die blanken ooit propageerden: zij aan top en zwarten rock bottom. Zelfs nadat Jesse Owen in nazi-Duitsland tijdens de Olympische Spelen het tegendeel bewees, bleef dit hardnekkig. Selfempowerment-termen als 'black power' en 'black is beautiful' zijn daarom universeel geaccepteerd vanwege die onderdrukkingshistorie. Netflix heeft een filmcategorie 'strong black lead'. Stel je voor, blanken die nu nog expliciet 'white power' of 'white is beautiful' zouden propageren. Of een filmcategorie 'strong white lead', dat roept enge Ku Klux Klan-sferen op!

We zijn er nog (lang) niet maar we leven in veel betere tijden. Als zwarten vanuit het emancipatorische kunnen toegeven dat ook 'onder ons enge racisten zijn', zijn we sneller verlost van het 'slachtoffersyndroom'. Zoals Anton de Kom schreef: "Geen volk kan tot volle wasdom komen, dat erfelijk met een minderwaardigheidsgevoel belast blijft."

De racistische aanval op Hindostaanse landgenoten in Amsterdam was misselijkmakend. Gelukkig hebben vele Surinamers van alle pluimage dit met afschuw afgekeurd. Mooi om te horen: "Dit is niet ons Suriname zoals wij dat kennen." Maar laten we niet als struisvogels onze kop in het zand blijven steken.