13 Augustus 2021
06:30PARAMARIBO - Nadat in 2015 de doodstraf werd geschrapt uit het wetboek van Strafrecht is dat donderdag ook gebeurd met het wetboek van Militair Strafrecht. Coalitie en oppositie in De Nationale Assemblee waren het unaniem met elkaar over eens dat daar de doodstraf al was geschrapt voor de gewone burger dat ook voor militairen moest gelden. Ook zij hebben krachtens het verdrag Burgerlijke- en Politieke Rechten (Bupo) recht op leven.
Suriname heeft zich in december 1976 aangesloten bij dit verdrag en in 1987 bij het verdrag van San José dat uitvoering van de doodstraf verbiedt. Bepalingen in het wetboek van Militair Strafrecht dat militairen de doodstraf konden krijgen wegens bepaalde misdrijven werden daarom donderdag met algemene 37 stemmen door het parlement uit de voornoemde wetgeving verwijderd.
De laatste keer dat een militair in Suriname ter dood werd veroordeeld en de straf ook werd uitgevoerd was op 13 maart 1982. De bij een couppoging zwaargewonde sergeant-majoor Wilfred Hawker werd door een krijgsraad te velde wegens hoogverraad ter dood veroordeeld nadat hij in opdracht van de toenmalige legerleiding uit het Academisch Ziekenhuis werd opgehaald door militairen en naar Fort Zeelandia overgebracht. Het snelproces vond in het fort plaats en Hawker werd liggend op een brancard voor een vuurpeloton gebracht en geëxecuteerd.
Nicodemus Charles Apatoe was de laatste burger in Suriname die op basis van een rechterlijk vonnis werd geëxecuteerd. Hij werd in oktober 1927 wegens roofmoord op een Chinese winkelier ter dood veroordeeld. De doodstraf middels ophanging werd op 19 november 1927 uitgevoerd in Fort Zeelandia. Bij de behandeling van de wetswijziging stelde defensieminister Krishnakoemarie Mathoera dat Suriname periodiek wordt geëvalueerd over de bepalingen in het Bupo-verdrag. Suriname zal binnenkort weer aan een evaluatie onderworpen worden. Daarom is, aldus Mathoera, actie ondernomen om ook de militaire strafwetgeving in overeenstemming te brengen met het verdrag hoewel de sanctie doodstraf al jaren een dode letter was.
Tijdens de beraadslaging door het parlement gingen verschillende assembleeden in op aspecten die te maken hebben het welzijn van militairen. Vooral voor professionele begeleiding en behandeling van traumagevallen werd aandacht van de regering gevraagd alsook voor de financiële waardering en de rechtspositie van militairen. Jaarlijks wordt SRD 2.7 miljoen uitgetrokken voor begeleiding van militairen en ex-militairen, zei minister Mathoera. NDP-fractielid Melvin Bouva had liever een integrale behandeling en wijziging van de Militaire Strafwet gezien.
Hij voerde onder meer aan dat aangezien de doodstraf geshrapt zou worden de mogelijkheid bekeken diende te worden voor de introductie van taakstraffen voor militairen die over de schreef gaan. Wat nu gebeurt is dat militairen die zich schuldig maken aan vergrijpen of ontslagen worden of gevangenisstraffen worden opgelegd. De bewindsvrouw stelde dat militairen niet zonder meer kunnen of worden ontslagen. Voordrachten voor ontslag gaan door een bepaald proces waarbij zowel deskundigen van het leger en Defensie alsook extrene deskundigen betrokken worden voordat een definitief besluit wordt genomen.