We kunnen stellen dat onderwijs een onmiskenbare voorwaarde is voor onze samenleving, omdat niet alleen onze economie ervan afhankelijk is maar ook onze sociale en politieke waarden. Het is daarom meer dan leren alleen. Lerenden dienen zich door onderwijs geïnspireerd, geactiveerd en uitgedaagd te voelen. Dit alles staat en valt met de visie binnen de opvoeding, het beleid en het management binnen de school op het gebied van talentontwikkeling.
De meeste kans op succesvol functioneren in de maatschappij heb je wanneer je als individu onderwijs geniet dat resulteert in een goede kennisbasis, gecombineerd met unieke talenten en een evenwichtige persoonlijkheid. Een goede kennisbasis is het fundament voor verdere opleiding en studie. Deze basis dient dan ook op hoog niveau aangeboden te worden, want leven in de 21e eeuw vraagt om een stevige basis, waarop jij je een leven lang kunt door ontwikkelen. Voorts zal de oplossing van huidige wereldproblemen mede afhangen van de talenten van nieuwe generaties.
Op elk niveau, vanaf de individuele burger tot beleidsmakers, is de afgelopen jaren gedacht dat hoge cognitieve prestaties op taal, lezen en rekenen de bepalende factoren waren om de intelligentie én de kansen op een goede en succesvolle schoolloopbaan te vergroten. Leerlingen werden getoetst met uniforme meetinstrumenten en vervolgens afgemeten aan uniforme prestatieprofielen. Maar waar heeft dit uiteindelijk naar toe geleid? Zijn de kansen vergroot of is er juist een situatie ontstaan die te typeren valt als ongelijkheid van kansen?
Ieder kind heeft sterke en minder sterke kanten. De een is goed met zijn handen, de ander is meer een denker. De een houdt ervan de dingen logisch te beredeneren, de ander is impulsief en creatief. Hoeveel kennis en talent je ook hebt, je kunt pas echt goed functioneren indien je als persoon ook stevig in je schoenen staat. Voor deze voorspoedige ontwikkeling van het kind is een goede samenwerking tussen opvoeders en onderwijs(school) van het grootste belang.
De meeste scholen hebben een visie maar zijn niet gericht op de uitvoering daarvan en onderwijsgevenden hebben geen tijd om lessen in de diepte voor te bereiden. De aanpak die wordt gehanteerd is er een waarin de leraar centraal staat en niet de leerling.
Binnen de sport tellen prestaties. Deze dienen ook in het onderwijs zichtbaar gemaakt te worden, want niemand mag of kan 'gratis' over. De uitdaging van deze sport raakt anders zoek en zonder uitdaging is er geen motivatie. Aandacht voor de kennisbasis is dus altijd een noodzakelijke voorwaarde. Deze kennisbasis biedt niet alleen vele kansen om talentontwikkeling te stimuleren maar ze biedt ook een basis voor complexe vraagstukken die om creativiteit en denkkracht vragen en leerlingen uitdagen.
Hortence Promes MEd
Onderwijskundige & Pedagoog