29 Maart 2021
14:07PARAMARIBO - Vaak worden fruitschillen weggegooid, terwijl ze verder kunnen worden gebruikt. In de tweedaagse kunstworkshop over het gebruik van biologische en lokale materialen liet de Nederlandse kunstenaar Marjet Zwaans aan pas afgestudeerden van de Nola Hatterman Art Academy (NHAA) zien wat de mogelijkheden zijn.
Samen met Razia Barsatie voert zij hiermee het kennisuitwisselingsproject Collectief Un Prati a Patu (CUPP) uit. De Surinaamse kunstenaar wil haar kennis samen met Zwaans delen met opkomende kunstenaars. Barsatie, die in het verleden kunstwerken heeft vervaardigd met specerijen of materiaal dat ze in haar omgeving tegenkwam, ziet de voordelen van werken met biologisch en lokaal materiaal.
De Surinaamse, momenteel artist in residence bij de Rijksakademie van Beeldende kunsten in Amsterdam, verzorgde de workshop, die ze samen met Zwaans heeft opgezet, online. Woensdag was de laatste dag, waarbij de deelnemers hun experimenten met elkaar deelden.
Verschillende soorten, vormen en kleurige velletjes liggen uitgespreid op tafels. Er is geëxperimenteerd met agar agar (gelatine/jello), koffie, mandarijnschillen en nog meer. Een deelneemster is los van de basisingrediënten van een recept verder gegaan door pigmenten toe te voegen en andere verhoudingen te gebruiken. Hierdoor kreeg ze steeds andere vormen.
Ook het drogen van de materialen heeft een rol gespeeld in de uiteindelijke vorm. Zo was het leggen van de materialen op hout, papier en plastic heel verschillend. "De bedoeling van deze workshop is dat men uitkijkt naar materialen om zich heen. Je hoeft dus niet per se iets te kopen om een werkstuk te maken", zegt Zwaans.
De experimenten stonden deze keer centraal. Bij een volgende fase zal er verder op worden gebouwd. Voor de kunstenaars was het delen van de kennis, de experimenten en de ervaring belangrijk. Door het enthousiasme van de deelnemers heeft de inleider de indruk dat de participanten er verder mee zullen gaan.
De vorig jaar aan de Nola Hatterman Art Academy afgestudeerde Fabio Nojoredjo vond de workshop leerrijk. Aan de hand van een website waar de recepten zijn opgenomen werd er een keuze gemaakt om mee te experimenteren. "Ik koos voor gelatine of agar agar. Dit is als het ware een recept om bioplastic te maken. Ik heb hiermee geëxperimenteerd en kreeg er twee tot drie resultaten uit." Omdat zijn experiment nogal fragiel uit is gekomen, is het nog niet toepasselijk om er een kunstwerk mee temaken.
De kunstenaar is al bezig met het experimenteren met andere materiaalsoorten. "Alleen niet zo zeer met voedingsrecepten. Kijk dat met de gelatine/agar agar was toch wel een eyeopener en als er een steviger bindelement wordt gevonden dan wil ik het wel in mijn kunstwerken gebruiken, vooral omdat ik afvalmaterialen wil hergebruiken om er iets nieuws te maken en teruggeven aan de gemeenschap", zegt Nojoredjo.
Er zijn gemeenschappelijke Facebook-en Instagrampagina's gemaakt, waardoor de deelnemers met elkaar in contact kunnen blijven om hun experimenten met elkaar te delen en de initiatiefnemers feedback kunnen geven. Op deze manier willen Zwaans en Barsatiehun kennis delen. "Voor ons is continuïteit heel belangrijk. Het moet niet blijven bij een eenmalige bijeenkomst", aldus Zwaans.
Het kunstproject van het duo speelt in op de huidige geest van de Covid-19-lockdown: de noodzaak van een ecosysteem in de kunstwereld, ecologisch denken, samenwerking, het gebruik van biologische en lokale materialen en het bevorderen van de gelijkheid van keuze voor kunstenaars in Nederland en Suriname. Barsatie en Zwaans willen met dit project het delen van ideeën en onzekerheden aanmoedigen alsook de mogelijkheden om visie en fundament te ontwikkelen met collega-kunstenaars zowel lokaal als internationaal.
In het kader van de samenwerking op lange termijn ontwikkelen de kunstenaars nu op de korte termijn verschillende voorstellen voor pilotprojecten. Voor elk werken ze samen met andere kunstenaars en kunstinstellingen in Nederland en Suriname. Ze evalueren en gebruiken de gedeelde ervaring om draagvlak voor het CUPP-netwerk te onderzoeken. Dit alles om uiteindelijk te komen tot hun langetermijnplan van een mobiele collectieve werkruimte voor kunstenaars in Suriname.