1 Maart 2021
14:14PARAMARIBO - De Vereniging van Exporteurs van Agrarische Producten in Suriname (VEAPS) is tegen het verplicht inwisselen van exportdollars tegen een lagere dan de straatkoers. De bandbreedtekoers die ligt tussen SRD 14,29 en SRD 16,30 voor de Amerikaanse dollar die de Centrale Bank van Suriname wil hanteren is lager dan de straatkoers. Dat zegt VEAPS-secretaris Swami Girdhari tegen de Ware Tijd.
De regering en de Centrale Bank van Suriname (CBvS) hebben ondersteunende maatregelen en beleid ingevoerd om de nieuwe minimum en maximum wisselkoersen stabiel te houden en in de toekomst verder te verlagen. "Voor elke US dollar ontvangt de exporteur minder SRD. Dit is een oneerlijke maatregel waarbij de exporteurs worden benadeeld. De marges bij de export van verse groenten en fruit zijn al laag. Dus met deze maatregel leg je een extra belasting op de winst van de exporteur van groenten en fruit", aldus Girdhari.
De secretaris vraagt zich af of autohandelaren en personen die respectievelijk voertuigen en woningen in vreemde valuta verkopen ook een deel van hun opbrengsten bij de Centrale Bank moeten omwisselen tegen de bandbreedtekoers. Hij voegt eraan toe dat koersstabiliteit wordt verkregen door de verdiencapaciteit van de samenleving te vergroten. Het land moet juist meer valuta gaan verdienen. "Koersstabiliteit krijg je niet door rekenmodelsimulaties te laten maken en te goochelen door een koersnotering te bepalen. Wat doen de monetaire autoriteiten? Juist de exportsector willen ze benadelen. Juist de exportsector dient te worden bevorderd. Dit getuigt van kortzichtigheid. Men heeft totaal geen belangstelling voor de reële sector", zegt de gebelgde VEAPS-secretaris.
Vanaf maandag moeten exporteurs al hun exportopbrengsten terugbrengen naar Suriname. Als een Surinaamse ondernemer bijvoorbeeld hout of goud aan een afnemer in het buitenland verkoopt, zal de betaling niet tussen de twee worden afgehandeld. De afnemer zal via een deviezenbank in Suriname binnen zestig dagen moeten betalen. De douane zal controleren op de werkelijke waarde van de goederen die worden geëxporteerd, om onder facturering te voorkomen en dat hierdoor een deel uit de opbrengsten in het buitenland achterblijft.
Een tweede maatregel is dat exporteurs en cambio's verplicht zijn 30 procent van hun inkomen in vreemde valuta om te wisselen naar SRD. Deze maatregel had volgens Prenobe Bissessur, voorzitter van de Deviezencommissie, al lang ingevoerd moeten worden. Echter kon dat niet, omdat door het grote verschil tussen de parallel- en de officiële bankkoers, onbesuisd invoeren van deze maatregel zou hebben kunnen leiden tot aantasting van de internationale concurrentiepositie van Surinaamse producenten. Bissessur legt uit dat de 30 procent die moet worden omgewisseld naar SRD's bestemd is voor lokale kosten, zoals het betalen van lokaal personeel en nutsvoorzieningen. "De exporteurs houden nog 70 procent van hun valutaopbrengst over, die gebruikt kan worden voor het financieren van input. Voor bedrijven die het grootste deel van hun afzet in Suriname hebben en voor hen die uitsluitend exporteren en die exportopbrengsten gebruiken om hun input te financieren worden aparte regels gemaakt.
Echter, Girdhari merkt op dat juist nu de "verhoudingen" scheef zijn de overheid de winsten van de exporteur afroomt door ze een lagere koers te verschaffen, terwijl de exporteurs en agrarische producenten wel inputs aanschaffen die door de handel worden verkocht tegen de hogere straatkoers. "De verdiencapaciteit moet omhoog. Productie en export moeten zwaar worden gestimuleerd. Helaas zien we geen maatregelen die de productie en export bevorderen. De omstandigheden zijn zeer productie onvriendelijk." Hij noemt daarbij verhoogde brandstofkosten, moordende rentetarieven en stijging van prijzen van input van meer dan 100 procent de afgelopen maanden. Dit zorgt volgens hem ervoor dat het bijna onmogelijk wordt om te produceren. "De enige mogelijkheid om uit deze crisis te komen is dat we uiteindelijk meer moeten produceren en exporteren".
Girdhari vond de toon tijdens de persconferentie zaterdag toen de maatregelen werden bekendgemaakt "zeer demoniserend naar exporteurs toe". Hij heeft zich gestoord aan opmerkingen waarbij de autoriteiten rekenen op "solidariteit van exporteurs" en dat "exporteurs profiteren". "Dit creëert een verkeerd beeld, alsof de exporteurs schuldig zijn aan deze situatie. Het zijn juist de beleidmakers die de samenleving in deze crisis hebben gedompeld, met name de vorige regering."
De derde maatregel is gericht op importeurs. Hun inkopen in het buitenland moeten vanaf nu uitsluitend via een deviezenbank in Suriname worden betaald. Betalingen door derden in het buitenland mag niet meer. Volgens de voorzitter van de Deviezencommissie wordt hiermee voorkomen dat exporteurs zelf als wisselkantoor of cambio optreden. Alleen in zeer hoge uitzonderingsgevallen zal dispensatie worden verleend. Die uitzondering zal aan vooraf gestelde voorwaarden moeten voldoen. "We willen voorkomen dat er willekeur optreedt."
De maatregelen moeten ertoe leiden dat het aanbod aan vreemde valuta voor importen wordt verhoogd en de druk op de wisselkoers afneemt. Ook moeten ze erin resulteren dat de internationale reserves bij de CBvS worden versterkt waardoor de monetaire autoriteit beter zal kunnen interveniëren op de valutamarkt.