PARAMARIBO - Ongeacht het sociaal-maatschappelijke probleem, bijvoorbeeld huiselijk geweld, verkeerscriminaliteit of isolement onder tieners, de Surinaamse Vereniging van Psychologen en Orthopedagogen (SVPO) voelt zich al jaren niet betrokken door de overheid bij het leveren van een oplossing. "En dat is een gemiste kans", zegt de pas aangetreden voorzitter Maja Heijmans-Goedschalk tegen de Ware Tijd. "Wil je de mensen op een goede manier in een landelijke campagne kunnen bereiken, moet je weten wat er bij hen speelt. Hoe om te gaan met gedrag is daarbij van essentieel belang."
Ze illustreert haar visie met een voorbeeld. Bij het maken van (overheids)campagnes zoals rond de Covid-19 vaccinatie zullen de mensen moeten worden overtuigd van de noodzaak zich te laten vaccineren. Immers, er is een groep die niet is overtuigd van de effectiviteit van het vaccin, mede door nepnieuws op onder meer de socialemediakanalen. De vereniging wil bijdragen aan het welzijn van de maatschappij door haar deskundigheid op het gebied van menselijk gedrag in te zetten. Maar al jaren doet de overheid op deze gedragsdeskundigheid geen beroep.
Heijmans-Goedschalk constateert dat vooral tijdens de coronapandemie veel mensen kampen met lichamelijke en psychische klachten. Tieners zijn wekenlang verstoken geweest van school en raken in een isolement. Maar er zijn veel andere verschijnselen zoals stress, hoge bloeddruk, angst en slaapstoornissen, lichaamspijnen, en verlies van inkomen. "Mensen hebben geen uitlaatklep meer, kunnen niet meer de sociale dingen doen die zo belangrijk zijn voor het mentale welzijn. Mensen die een dierbare verloren hebben kunnen door de Covid-19-maatregelen hun gebruikelijke afscheidsrituelen niet uitvoeren, waardoor ze moeilijker kunnen rouwen." Dat geeft volgens de psycholoog veel psychische klachten.
Suriname heeft weinig psychologen. Enerzijds is er instroom vanuit de Anton de Kom Universiteit en anderzijds sluiten psychologen en orthopedagogen om financiële redenen hun praktijk. "Nadat er zes jaar lang geen tariefverhoging is geweest, is in november een voorlopig akkoord bereikt voor een periode van drie maanden. De vereniging is akkoord gegaan met een tijdelijk tarief van SRD 142,50 met als voorwaarde dat het reële tarief zou worden berekend door een onafhankelijke accountant." Dit tarief is volgens haar niet toereikend voor alles wat gedaan moet worden zoals het consult van een uur, testen afnemen, huur betalen voor de praktijkruimte en nascholing.
Heijmans-Goedschalk beweert dat de beroepsbeoefenaren er zelfs geld op moeten toeleggen. Bovendien duurt het maanden voordat de facturen worden betaald. Het akkoord liep af op 12 februari zonder dat de Surinaamse Vereniging van Assurantiemaatschappijen (Survam) aanstalten heeft gemaakt om tot een nieuwe afspraak te komen. De beroepsgroep voelt zich geschoffeerd door de verzekeraars. "Ons werk wordt niet naar waarde vergoed. Er moet een werkbare oplossing komen, omdat uiteindelijk de cliënten hiervan de dupe worden."
Survam-voorzitter Mario Merhai vindt dat Heijmans-Goedschalk een vertekend beeld geeft en de hand in eigen boezem moet steken. Hij bevestigt de afspraken over voorlopige tarieven en dat partijen in die tussenliggende periode van drie maanden met elkaar zouden onderhandelen. "Maar dat initiatief bleef uit, terwijl met andere zorgverleners Survam wel een traject is gestart." Het nu eenzijdig bepaalde tarief door de beroepsgroep is 25 US dollar per consult. De SVPO geeft aan een (onwettige) wisselkoers te rekenen van SRD 17,50 wat neerkomt op SRD 437,50 per consult.
Net als bij het oude en voorlopige tarief meent Survam dat het nieuwe tarief "betaalbaar en op redelijk niveau" moet zijn en in lijn met dat van andere zorgverleners. "Wij zullen het tarief van SRD 142,50 vergoeden aan zorgverleners of patiënten die gedwongen zijn te moeten betalen, omdat wij niet kunnen meewerken aan deze handelwijze", aldus Merhai. Het gevolg zal zijn dat mensen die van de diensten van een psycholoog of orthopedagoog gebruik maken door het eenzijdig handelen op kosten worden gejaagd.