Nieuwe publicatie Louis Doedel moet eerherstel teweegbrengen

Shoeket logo

Bron: De Ware Tijd

17 Januari 2021 16:14

Voor mij lezen

PARAMARIBO - Louis Doedel (26 juli 1905–10 januari 1980) is nooit gek geweest, maar werd op 29 mei 1937 in de psychiatrische instelling Wolffenbuttel (huidige PCS) opgesloten. Aan de hand van handgeschreven brieven, gedateerd tien maanden na zijn opsluiting kan onderzoeker en publicist Nizaar Madoembaks bewijzen dat de oud-vakbondsleider helder van geest was. In zijn nieuwe publicatie getiteld ‘Journalist Louis Doedel kaltgestellt in Wolffenbuttel’ toont hij de onrechtmatige opsluiting van Doedel aan. Met het boek hoopt Makdoembaks op eerherstel en excuses van de Nederlandse overheid.

De brieven heeft Makdoembaks in het Nationaal Archief Suriname gevonden. "Aanleiding voor het onderzoek zijn de tragiek en de pijn van een jong mens, wiens ontwikkeling door onderdrukkers van Suriname in de kiem is gesmoord", zegt Makdoembaks.

Hij vindt het een kwalijke zaak dat autoriteiten nog steeds weigeren om het medisch dossier van Doedel vrij te geven voor historisch onderzoek. Toch heeft hij aan de hand van de geschreven brieven van Doedel kunnen concluderen dat hij een erg intelligente persoon was. "Ik heb een brief gedateerd uit 1924, waarin staat dat hij als negentienjarige een vereniging opzette om creolen in de landbouw te krijgen. Een andere brief was van tien maanden na zijn opsluiting. Die richtte hij aan de gouverneur toen hij met verlof was uit het psychiatrisch centrum. Op basis van de brief kan geconcludeerd worden dat hij ervan uit ging dat hij snel vrijgelaten zou worden", zegt de onderzoeker.

De koloniale overheid zag Doedel als een gevaar toen hij zich ontpopte als een voorvechter van het arme volk. Als reden van opsluiting, gaf het gouvernement aan dat hij gek deed. Makdoembaks: "Hij liet zijn broek zakken en besmeurde zijn gezicht met pimba. Maar dat was helemaal niet waar. Alles was mofokoranti. Er werd nepnieuws, zoals we dat nu kennen, over hem verspreid, want familieleden verklaarden juist het tegendeel." In die tijd, mei 1937, was hij druk bezig met arbeiders. De vakbondsleider had op 2 mei 1937 een arbeidersmanifest geschreven, die hij op 29 mei 1937 met gouverneur Kielstra wilde bespreken. Onderweg daarnaartoe werd hij opgepakt. Omdat een rechtelijke weg lang zou duren om hem op te sluiten, werd hij via de psychiatrische wet opgesloten.

Doedel zou ruim veertig jaar in die instelling verblijven en stierf vier maanden vóór zijn 75ste verjaardag. In het boek probeert Makdoembaks een reconstructie van het leven en de achtergrond van Doedel te geven, waar hij de vinger op de communistenangst van het koloniale én het Nederlandse bewind legt. Hij schetst de pogingen een 'muilkorfwet' in het leven te roepen om de pers monddood te maken. Bovenal gaat hij in op het journalistieke werk van deze vergeten vrijheidsstrijder en citeert ruimhartig daaruit. Ook toont hij nooit eerder verschenen persoonlijke brieven van Doedel.

Een belangrijke conclusie die de onderzoeker zelf trekt, is dat dit onderzoek de pijn van de familie en andere Surinamers kan verlichten. "Veel mensen hebben pijn en verdriet gehad om dat wat Doedel is aangedaan, niet alleen zijn familie, maar ook de doorsnee Surinamers en wetenschappers", benadrukt hij. De pijn kan volgens de onderzoeker verlicht worden door het 's Lands Hospitaal naar Louis Doedel te vernoemen. Het boek komt eind februari uit.

Bekijkt origineel bericht ⇒

Meer actueel