4 December 2020
12:00Wanneer handhaving faalt krijgen wanorde en willekeur vrij spel. Dat zien we nu al enkele decennia aan het koersenfront. Eigenlijk wordt de economie in gijzeling gehouden door een situatie waar er maar geen antwoord op gevonden kan worden, blijkbaar. De wisselkoers schijnt door geen enkele beleidsmaatregel onder controle gekregen te kunnen worden. Geen enkele regering heeft dat op een duurzame wijze en voor langere tijd kunnen doen.
Je zou je kunnen afvragen hoe het Guyana lukt om al zeker 25 jaar en langer de wisselkoers voor de Amerikaanse dollar op ongeveer 210 Guyanese dollar te houden. Wat er ook op economisch gebied in dat land gebeurt schijnt er geen enkele beweging te komen in de wisselkoers. Misschien zouden de monetaire autoriteiten in Paramaribo zich hierover omstandig kunnen laten informeren door hun Guyanese counterparts, hoe zij daarin slagen.
Terwijl de Centrale Bank van Suriname maximumkoersen heeft vastgesteld voor vreemde valuta kan gerust gesteld worden dat ondernemers dit aan hun laars lappen zonder dat tegen hen wordt opgetreden. Er zijn bedrijven die openlijk wisselkoersen publiceren op basis waarvan zij zaken doen of diensten verlenen die drie tot vier punten hoger zijn dan de officiële koers. Hoewel de hoogte van wisselkoersen volgens de economische wetmatigheden tot stand komt op basis van vraag en aanbod, mag in het geval van Suriname, het speculatiemotief niet onderschat worden. Veel burgers vluchten in vreemde valuta omdat ze gewoon geen greintje vertrouwen hebben in de Surinaamse dollar en de vreemde munt, met name de Amerikaanse dollar en de euro, als een waardevaste belegging zien.
Zijn de bedrijven, waaronder bekende handelszaken, die hogere wisselkoersen dan de Centrale Bank van Suriname publiceren (en hanteren) niet in overtreding? Zo, ja waarom wordt niet tegen hen opgetreden? Te midden van de alsmaar stijgende wisselkoersen kan de officiële instroom van US dollars via traditionele legitieme geldexport en -import maar niet hersteld worden. De Centrale Bank van Suriname is inmiddels al maanden bezig met de Nederlandse Bank om dit weer mogelijk te maken, nadat in 2018 een geldzending van 19,5 miljoen euro door de Nederlandse justitie in beslag werd genomen op verdenking van witwassen. Het alternatief om via de Federal Reserve in New York aan Amerikaanse dollars te komen is nu ook al bijna een jaar afgesneden vanwege het schandaal bij de Centrale Bank van Suriname.
Het is te hopen dat gesprekken die nu gaande zijn tussen de Centrale Bank en buitenlandse counterparts snel vruchten afwerpen en de instroom van Amerikaanse dollars weer op gang komt. Intussen is de mythe dat de vorige regering de samenleving wilde doen geloven als zou de wisselkoers omhoog worden gestuwd door de cambio's, omdat die gelieerd zouden zijn aan de toenmalige oppositie, als een zeepbel uit elkaar gespat. De wisselkoersen zijn nog nooit zo hoog geweest als nu en daar wordt elke burger, elke dag mee geconfronteerd bij het doen van inkopen.