11 Oktober 2020
00:00PARAMARIBO - Voor psychologe Soe-Ann Filemon moet er meer worden gewerkt om diensten ter bevordering van de mentale gezondheid toegankelijker te maken voor de samenleving. "Vanuit de overheid zijn er enkele stappen ondernomen om meer met voorlichting naar buiten te treden, maar die mogen best opgevoerd worden", zegt Filemon. De Ware Tijd sprak haar zaterdag in verband met de herdenking van World Mental Health Day.
Rudi Dwarkasing, medisch directeur van het Psychiatrisch Centrum Suriname (PCS), is het eens dat mentale gezondheidsdiensten toegankelijker moeten worden gemaakt, maar wijst erop dat dat alleen zal kunnen wanneer deze zorg wordt gedecentraliseerd. "Dat wil zeggen dat we de zorg moeten brengen naar de mensen die die het hardst nodig hebben", vertelt Dwarkasing.
In een studie tussen 2015 en 2016 gedaan door PCS in Nickerie en Paramaribo is geconstateerd dat tussen de 15 en 16 procent van de ondervraagden mogelijk aan depressie zou kunnen lijden. Echter, slechts 4 tot 5 procent zocht hulp op. "Wij hebben daarom dit jaar een pilotproject gedraaid in Nickerie waarbij er een psychiater voltijds aanwezig is bij één van de RGD-poli's in Nickerie." Volgens Dwarkasing wierp die aanpak haar vruchten af. Tot die conclusie komt hij op basis van de resultaten. Echter, Covid-19 zorgde ervoor dat vanaf maart het pilotproject op een laag pitje draait.
Filemon werkt bij Kompas, een hulpverleningscentrum voor ouders die zich zorgen maken over de ontwikkeling en het gedrag van hun kind. "Het is zeker belangrijk om van jongs af aan kinderen bewust te maken waarom mentale gezondheid belangrijk is. Zo voorkom of doorbreek je het stigma dat er is als het komt op hulp vragen of zoeken voor mentale begeleiding", onderstreept ze. Filemon is de mening toegedaan dat er in Suriname zeker nog sprake is van een stigma. "We leven nog met de veronderstelling dat gaan naar een psycholoog of psychiater betekent dat je gek bent, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn."
Voor de psychologe is de zorg ook minder toegankelijk voor de samenleving omdat die vaak genoeg geen idee heeft welke wegen te bewandelen mocht ze hulp nodig hebben. "Dit zou in kaart moeten worden gebracht, want mentale gezondheid zou even belangrijk moeten zijn als lichamelijke gezondheid", benadrukt Filemon. In het verlengde daarvan ziet Dwarkasing als oplossing dat de mentale medische diensten ook worden geïntegreerd in de eerstelijnzorg.
Volgens hem kan gebruik worden gemaakt van de bestaande structuren zoals de Regionale Gezondheidsdiensten in de kustvlakte en de Medische Zending in het binnenland. "Het integreren en decentraliseren is onderdeel van ons nationaal Mental Health Plan", vertelt de medisch directeur van het PCS. Echter, door Covid-19 is er stilstand. "We hopen deze plannen zo spoedig mogelijk weer op te pakken, want de samenwerking is er reeds. Er zijn al enkele missies geweest naar het binnenland en de verschillende districten en we zien de behoefte."