COLUMN: Contant!

Wij wisten dat het eraan zat te komen, en toch was het raar. Het moment dat de Centrale Bank bekendmaakt dat de wisselkoers officieel is vastgesteld op iets meer dan veertien Surinaamse dollar voor één US dollar. Het werd pas echt realiteit toen ik voor de eerste keer in de nieuwe realiteit moest tanken: SRD 11,40 voor één liter! Als iemand mij tien jaar geleden had gezegd dat wij in 2020 financieel zodanig in de put zouden zitten, had ik die persoon keihard in zijn of haar gezicht uitgelachen. De leenbel is maandag keihard uiteengespat in ons gezicht. Er moet nu betaald worden.

De voorbije dagen dacht ik terug aan 2015 en 2016. Een regering met een ruim mandaat. Ruim honderdduizend kiezers en 26 zetels! Tot dat moment nog nooit vertoond in de Surinaamse politiek. Het geld was toen al op! De regering had het momentum moeten gebruiken om de koers marktconform aan te passen en de subsidies af te schaffen. Het IMF was bereid te 'helpen'. Als destijds was doorgedrukt, hoe zou Suriname er nu uitzien? We zullen het nooit weten, maar ik durf te wedden dat de Centrale Bank geen SRD 14 voor de dollar zou noteren en dat een liter brandstof geen SRD 10 zou kosten.

En de gifbeker is nog niet leeg. Integendeel. Wij zitten niet eens op de helft. Als je het mij vraagt is het aanpassen van de koers door de Centrale Bank en de gevolgen daarvan slechts de eerste slok. Er volgen noodgedwongen nog meer. Afschaffen van de subsidie op elektriciteit en de doorwerking daarvan in de rest van de economie. Afschaffen van de subsidie op water en de doorwerking daarvan in de economie. En dan wil ik het nog niet eens hebben over het feit dat ons spaargeld, hoe weinig dan ook, opeens de helft minder waard is. Hadden wij toen, in 2015, maar door de zure appel heen gebeten.

Ik had dat liever in 2015 en 2016 gedaan. Alleen, de regering van dat moment dacht daar heel anders over. Die vond dat het volk de economische klappen niet zou kunnen dragen. Belangrijker nog, de president was bang om afgezet te worden door boze Surinamers. En dus werd het Internationaal Monetair Fonds de deur gewezen. Omdat niet de toekomst van het land prioriteit genoot bij de beleidsmakers, maar de politieke toekomst van hun leider. Het is, achteraf, allemaal voor niks geweest. Het land is er bekaaid vanaf gekomen en het toenmalige staatshoofd is nu ex-president.

Enkele jaren geleden vroeg ik een minister uit dat kabinet: "Maar als je 26 zetels wint en zegt de enige echte volksleider te zijn, dan moet je jouw volk toch kunnen overtuigen als president dat de maatregelen noodzakelijk zijn?" Er volgde een warrig verhaal over mogelijke protesten georganiseerd door de oppositie, met mogelijk Nicaraguaanse toestanden, waarbij er doden zouden kunnen vallen. Ik vond het en vind het nog altijd een zwaktebod. Een leider moet in staat zijn moeilijke besluiten te nemen en die uit te leggen aan het volk.

Wat dat betreft toont de regering van VHP, Abop en NPS, met de president voorop, de politieke moed en durf die ontbrak bij de NDP. Door het protest van vrijdag op het Onafhankelijkheidsplein niet te ondersteunen en door niet tegen de wijziging van de Wet op de Staatschuld te stemmen, erkent de NDP het bovenstaande. Er is op dit moment geen andere optie dan dat wij als Surinamers zelf de rekening betalen. De periode van lenen is voor ons voorbij. Het nieuwe credo voor Suriname is, zoals de boodschap op het bordje in de Haria-bar in de Dagoebladstraat luidt: Heden contant, morgen krediet!

giwani@hotmail.com