21 Augustus 2020
17:03PARAMARIBO - De heilige vastenmaand Sasi Sura (uitspraak: Soeroh) van de Javanisten begint vrijdag en eindigt op 19 september. Deze maand wordt ingeluid met een genduren-ceremonie (gebedsdienst), die op religieuze wijze in gemeenschapsverband wordt gevierd. Echter, vanwege de Covid-19-pandemie gaat de ceremonie voor de organisatie Pernatan Adat Djowo Suaring Mulya Sedjati niet door. "Als individu moeten we onszelf en ook onze leden beschermen", zegt secretaris Jay Tjong A Tham.
Aan hen werd daarom voorgesteld om donderdagavond acht uur thuis een sajen (een offer in huis aan de voorouders) te brengen. Daarbij worden de lekkernijen en dranken van de voorouder(s) op een tafel in een hoekje van een kamer klaargelegd.
Het meest eenvoudige van een sajen is een glaswater met jasmijnbloemen erin, een hand bacoven en een brandende kaars. "Onze geestelijke leider zal dan tegen dat tijdstip ook zelf in gebed gaan. Het is niet mogelijk om het gebed virtueel te doen, omdat er een stukje meditatie aan verbonden is. Maar onze leden weten wel hoe ze dit moeten aanpakken", zegt Tjong A Tham.
Gedurende de vastenperiode worden er geen activiteiten, zoals het bouwen of renoveren van het huis, verhuizingen, feesten, huwelijken en besnijdenissen, binnen de Javaanse gemeenschap gehouden. De naam Sasi Sura wordt als volgt verklaard: Sasi betekent maand en Sura is een samenvoegsel van de woorden Suci (heilig) en Ragga (het lichaam). Tjong A Tham benadrukt dat dit de belangrijkste activiteit is onder Javanisten. "Gedurende deze maand worden zowel lichaam als geest gereinigd door het vasten. Het doel is om het negatieve te verbannen door middel van innerlijke geestelijke voeding", zegt Tjong A Tham.
Sasi Sura is de eerste maand volgens de Javaanse kalender. "In de Pujangga (de Heilige boeken ) is vastgesteld dat de zon en de maan door de Almachtige geschapen zijn en dat de maan de tijd aangeeft", vervolgt Tjong A Tham. Door te vasten wordt de Javanist gezuiverd van ongehoorzaamheid en kwaad. Ook wordt hij innerlijk gesterkt om alle kwade gedachten achterwege te laten. Het is de plicht van iedere gelovige om te vasten.
Gedurende deze maand wordt de nadruk gelegd op het volgen van de richtlijnen van het geloof volgens de leerstelling van Sangkan Paraning Dumadi (deoorsprong en de bestemming van de mens). Het is tevens de periode van aanbidding en meditatie. Vasten volgens deze leerstelling houdt niet alleen in dat er geen dierlijke consumptieproducten worden genuttigd, maar ook het weerstaan van alle aardse verleidingen.
Leven in harmonie is zeer essentieel onder Javanisten en wordt vooral gestimuleerd binnen het gezin, onder familie, buren, vrienden en collega's. Tjong A Tham: "Harmonie geeft balans in het leven. Een Javanist zal daarom niet opdringerig door het leven gaan. Het gezin en sociaal leven nemen een belangrijke plaats in onder Javanisten. Voor de Javanist is het onvoorstelbaar om gescheiden te leven van familie. Een goed gezin respecteert altijd de ouders, met de vader als het hoofd van het gezin en de moeder als de ruggengraat. Om de ouders en voorouders te respecteren, is er een spreekwoord dat zegt 'Eert de ouderen, denk aan de goede dingen die ze gedaan hebben, vergeet alles wat slecht is'." Het behouden en onderhouden van het sociale leven, is de Javanist heilig. Individualisme wordt niet geoorloofd binnen deze stroming.
Meestal worden tegen middernacht bij de gebedsdienst in desanggar (gebedshuis) dopelingen ingewijd met verzen, die ze uit het hoofd moeten leren. Omdat er geen gemeenschappelijke gebedsdienst plaatsvindt, is de inwijding van de nieuwe dopelingen naar volgend jaar verschoven. Het einde van het vasten wordt op de dertigste dag afgesloten met een dankdienst, meestal gebeurt dit feestelijk met verschillende culturele activiteiten.