18 Augustus 2020
19:22PARAMARIBO - De hoge kwikwaardes die te vinden zijn in vissen en voorkomen in de lucht in gebieden waar aan small-scale mining wordt gedaan baart bewoners van die gebieden zorgen. In een recent gepubliceerde studie gedaan door het World Wildlife Fund in Amapa Brazilië , is aangegeven dat de gezondheid van de Amazone bevolking gevaar loopt door de hoge kwikgehaltes in vis. Het gevolg van de kleinschalige goudwinning.
Ook in Suriname hebben diverse onderzoeken aangetoond dat het kwikgehalte in vissen en de lucht in die gebieden waar aan goudwinning wordt gedaan, onverantwoord hoog is. Wat de inheemse activiste Jupta Itoewaki mist zijn oplossingsmodellen die door het beleid aangedragen moeten worden voor de gemeenschappen die daarmee worden geconfronteerd. "We moeten alleen kijken wat er om ons heen gebeurd om te zien dat er een toename is van kwikvervuiling", zegt Itoewaki, die ook voorzitter is van Molukot Kawemhakan, die zich vooral inzet voor Wayana's in het zuiden van Suriname.
De stichting heeft besloten niet meer te wachten op de overheid, maar samen met andere organisaties eigen initiatieven te starten om de consumptie van kwik te verlagen. "Een alternatief dat wij zelf hebben gezocht is het opzetten van een eigen viskwekerij", zegt Itoewaki. Dat moet dienen als alternatief voor het eten van vis uit de door kwik vervuilde gebieden. Het project is een pilot dat anderhalf jaar duurt en waarvan de voorbereidingen in september van start gaan. "We zijn heel lang op zoek geweest naar een donor en hebben die eindelijk gevonden", luidt de toelichting van Itoewaki. "We starten in Kawemhakan met het project. De mensen worden getraind in monitoring, voeding en alle technische zaken die horen bij het kweken van hun eigen vis. De kwekerijen die worden opgezet zullen moeten voorzien in veilig voedsel dat zo vrij mogelijk is van kwik."
Itoewaki ziet het project als essentieel ziet voor inheemse gemeenschappen. Naast de kwekerij worden er mogelijkheden bekeken om landbouw anders te doen dan de plaatselijke gemeenschappen tot nu toe gewend zijn. "In plaats van het nomadisch kostgrondje, willen wij de mensen leren hoe zij het beste verschillende gewassen kunnen planten op één plek." Door initiatieven van organisaties zoals stichting Molukot Kawemhakan kunnen op microniveau oplossingen worden bedacht. Toch is een aanpak nodig op macroniveau als gekeken wordt naar de schaal waarop goud gezocht en kwik gebruikt wordt in de gebieden in het binnenland. Daar is Amazone Conservation Team (ACT), die in het zuidoosten van Suriname actief meehelpt aan de bewustwording over de schade die kwik veroorzaakt, van overtuigd. De organisatie probeert op twee vlakken te helpen.
Communicatiecoördinator Romano Jalimsingh legt uit dat ACT vooral bewustwording op gang wil brengen. "We proberen de mensen bewust te maken van het feit dat goudwinning met kwik schadelijk is en dat goud een hulpbron is die opgaat. Verder proberen we alternatieven aan te dragen voor mensen om duurzaam gebruik te maken van het bos door te investeren in bosbijproducten zoals honing." ACT is ook voorstander van het erkennen van de grondenrechten van binnenlandbewoners, omdat zij ervan overtuigd is dat "zelfbeschikking zal leiden tot beter lokaal bestuur en uiteindelijk behoud van het eigene", meent Jalimsingh. Om voor de voedselvoorziening afhankelijk te worden van voedingswaren die traditioneel geen deel zijn van het inheems dieet is trouwens gevaarlijk weet Itoewaki. "Hypertensie en diabetes komen met de kennismaking van westerse voedsel nu veel en vaker voor bij inheemsen. Als we een gezonde gemeenschap willen hebben, moeten we putten uit kennis van hoe we het vroeger deden", zegt de activiste.