COMMENTAAR: Doortastend beleid

MET VERBAZING IS kennis genomen van de rapportage door ministers in De Nationale Assemblee over de schuldpositie van de Staat. En over de manier waarop met staatsmiddelen is omgegaan. Die verbazing is gestoeld op de zorgwekkende becijfering van uitgaven door de regering-Bouterse/Adhin. Nieuw zijn de beschuldigingen over financiële misstanden niet. Immers, de huidige coalitie die de afgelopen vijf jaar oppositie was, heeft toen geen gelegenheid voorbij laten gaan om het in haar ogen falend beleid te bekritiseren.

Het falende beleid kon toen niet altijd met (betrouwbare) cijfers worden onderbouwd. Echter, nu heeft men toegang tot alle bronnen en documenten om geargumenteerd de misstanden bloot te leggen. De regering-Santokhi/Brunswijk heeft gebroken met de traditie om bij wijze van spreken met een A4'tje het bestuur over te nemen. Er is een gedetailleerde overdracht gemaakt. Daarmee is verhulling van onregelmatigheden onmogelijk gemaakt.

Uit de inventarisatie zijn gigantische en bizarre cijfers geproduceerd door verantwoordelijke ambtenaren. Dat wil zeggen dat de hoge ambtelijke top op de ministeries zoals directies, secretaressen en beleidsadviseurs hebben laten zien, op de hoogte te zijn geweest van het onacceptabele overheidshandelen. Zij mogen niet wegkomen met alleen de rapportage aan hun nieuwe 'bazen', maar moeten ook verantwoording afleggen van waarom zij hun werk niet gedaan hebben zoals het hoort.

De indringende vraag is wat de rol van de Rekenkamer en de afdelingen Interne Controle op de ministeries was. Wist de Rekenkamer van de haast dramatische gebeurtenissen? Indien dat het geval was, wat heeft ze er tegen gedaan? Kunnen de controlerende lichamen wel blijven bestaan in de huidige samenstelling. Hun betrouwbaarheid is aan diggelen geslagen en achter hun verantwoordelijkheid worden vraagtekens geplaatst. Is dit de reden waarom president Santokhi een commissie heeft ingesteld om onder meer rechtspositionele zaken op de ministeries te onderzoeken?

Dat het ambtelijke apparaat ongezond is, is al jaren bekend. De assemblee zal onder de huidige omstandigheden niet in staat zijn haar controlerende taak uit te oefenen omdat de controlemechanismen het laten afweten. Openbaarheid van bestuur en tijdige opsporing van oneigenlijk handelen kan helpen goed bestuur te voeren.

De regering heeft met haar rapportage aan de assemblee zaken blootgelegd, maar het moet niet daarbij blijven. Er moet dieper worden gegraven en daadwerkelijk een kruistocht worden ondernomen tegen wantoestanden, zeg maar corruptie. Zo een kruistocht was ook aangekondigd door de vorige regering, maar het is bij woorden gebleven. Hard optreden, zonder aanzien des persoons, mag niet langer uitblijven.