Ammonium Nitraat: Feiten en Fictie

De “hel op aarde” scenario van Beiroet krijgt steeds meer gestalte. De werkelijke schade en toegang tot het incident geven een beeld weer van systematische overheids incompetentie en bedrijfs-arrogantie. 200 doden, 5.000 gewonden, 300.000 daklozen, US$ 15 miljard aan schade. De knal van de explosie was tot 240km verder te horen. Er wordt  verwacht dat nog velen gaan sterven aan hun verwondingen en dat de uiteindelijke gewonden met chronische aandoeningen in de tienduizenden gaan lopen. Duizenden mensen zijn geheel of gedeeltelijk doof geworden.  Eveneens zijn er duizenden met ademhalingsklachten door het inademen van toxische lucht.

Er waren twee explosies, de eerste had een onbekende bron(misschien vuurwerk), de tweede was de 2.750 ton ammonium nitraat. Er gaan sensatie berichten rond dat de “killzone” van de Newmont/Haukes Paramaribo lading 5 km zal zijn. Goed voor 200.000 doden. Dit is niet wetenschappelijk. Ammonium nitraat heeft een detonation velocity van ongeveer 3.000m/s. Afhankelijk van de oxidatie agenten. Zijn lage dichtheid, chemische stabiliteit hebben ervoor gezorgd dat Ammonium Nitraat(NA) met Fuel Oil (FO), dynamiet grotendeels hebben vervangen als mijnbouw explosief. Het is een low/medium explosief. Als voorbeeld, RDX, een militaire explosief heeft een detonatie snelheid van 8.300m/s. In pure form is AN, mits goed opgeslagen, veilig. Verruilingen en hoge vochtigheid zullen AN onstabiel maken en dus eerder vatbaar voor deflagratie (heftig branden) en explosies. De veilige opslag periode voor AN is 6 maanden. Na deze periode, door vocht absorptie, is AN gevoeliger en meer reactief.

Op basis van bekende data en wat aannames (2,500ton AN, ongepantserde loods, geen vector constructies) kan men berekenen/schatten wat de bereik van een explosie gaat zijn van de Haukes/Newmont voorraad bij een ongeluk. De killzone is tot 200 meter. Hier overleeft niets. Beton zelf wordt verpoederd. De heavy damage zone is tot 1.5km. Tot hier kunnen gebouwen instorten door de schok en trilling van de explosie. Veel scheuren in beton. Gehoorschade, oog/netvlies schade, inwendige bloeding, hersenschuddingen zullen in dit gebied veel voorkomen. De shockwave zone gaat 12-14km zijn. Hier heb je veel gebroken ramen en ruiten en nog kans op gescheurde beton. In Beiroet is een appartementengebouw op afstand van 700 meter ingestort enkele uren na de explosie. Ik moet concluderen dat zelfs bij een best-case scenario een explosie Paramaribo en dus heel Suriname zal lam leggen. De staatsolie HQ zal niet meer staan, alle overheidsgebouwen tot centrum, de haven en grote delen van onze industriële, medische en financiële sector zullen direct onbruikbaar zijn. Over het verlies van levens en woningen kan ik niet speculeren. 

Wat mij opvalt is dat volgens verklaringen de opslag voldoet aan alle lokale en internationale eisen en standaarden. Tot mijn beste kennis zijn er geen gestandaardiseerde normen voor explosieven opslag in Suriname. De lokale autoriteiten kunnen enigszins op gevoel een locatie keuren en afkeuren. Dit geldt ook voor alle milieunormen. Ook de afstand die genomen moet worden t.o.v. bewoonde gebieden is arbitrair. Ook internationaal. Het zou goed zijn de vergunningen en vergunningsvoorwaarden voor publieke beoordeling vrij te geven.