Surinaams-Javaanse gamelan mogelijk dit jaar nog Nederlands immaterieel erfgoed

PARAMARIBO - De inspanningen van de Stichting Comité Herdenking Javaanse immigratie (Stichji) en het Netwerk Surinaams-Javaanse Gamelan om de Surinaams-Javaanse gamelan op de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland te krijgen, worden beloond. “Gelet op de voortgang, ziet het ernaar uit dat de gamelan dit jaar nog op de lijst wordt geplaatst”, zegt Stichji-voorzitter Hariëtte Mingoen enthousiast tegen de Ware Tijd. De wetenschapper en auteur, die het goede nieuws vorige week kreeg, kan zich geen mooier cadeau wensen in verband met de viering van 130 jaar Javaanse immigratie zondag.

Alvorens de Surinaams-Javaanse gamelan op de Nederlandse inventarislijst terechtkomt, wordt er een traject afgelegd. In september zal het netwerk een verdiepingscursus moeten volgen om het borgingsplan te kunnen schrijven. Wanneer dat af is, wordt het in oktober bij de toetsingscommissie voorgelegd. Bij goedkeuring komt de gamelan nog vóór eind van dit jaar op de nationale inventarislijst van Nederland te staan. Mingoen, die in Nederland woont en zich voor de Surinaams-Javaanse gemeenschap in diaspora inzet, is ook penvoerder voor het Netwerk Surinaams-Javaanse Gamelan en als zodanig erkend door het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland.

Enkele jaren geleden werd geconstateerd dat de Surinaams-Javaanse gamelan zowel in Suriname als Nederland met uitsterven wordt bedreigd, omdat niet veel jongeren interesse hebben in het beoefenen van deze culturele kunstvorm. Indien de gamelan verdwijnt, zullen ook andere Javaanse kunstvormen, zoals de wayang kulit (schimmen poppenspel), jaran kepang (paardendans) en ludruk (volkstoneel), verloren gaan. In Nederland werd het Netwerk Surinaams-Javaanse Gamelan in het leven geroepen. "Het netwerk bestaat momenteel uit acht gamelangroepen, maar er komt waarschijnlijk een negende bij. Ik ben ontzettend blij hiermee, omdat het goed aansluit bij onze actie om de gamelan te behouden", zegt Mingoen.

Ook de Vereniging Herdenking Javaanse Immigratie (VHJI) doet moeite om de gamelan op de lijst van Surinaams-Javaans immaterieel erfgoed te laten opnemen. De vereniging is enkele jaren geleden door het directoraat Cultuur aangewezen als de parapluorganisatie om het geheel te coördineren. Vorig jaar november proclameerde de VHJI het Nationaal Platform voor behoud Surinaams-Javaanse Gamelan. Voor het inventariseren, beschrijven en ontwikkelen is vijf jaar uitgetrokken. Mingoen, die jaarlijks naar Suriname afreist, informeerde de VHJI over het voornemen van Stichji om de gamelan op de lijst van immaterieel cultureel erfgoed Nederland te krijgen.