2 Augustus 2020
10:01PARAMARIBO - De Stichting Comité Herdenking Javaanse Immigratie (Stichji) had voor de herdenking van 130 jaar Javaanse immigratie op 9 augustus onder meer een groot concert gepland, waarin verschillende gamelangroepen zouden participeren. Ook de boekpresentatie in Nederland over de geschiedenis van Javanen uit Suriname in St. Michielgestel van schrijfster Sabine Ticheloven gaat, vanwege de coronapandemie, niet door.
Echter, achter de schermen wordt door de Stichji-voorzitter Hariëtte Mingoen, samen met Nederlandse en Surinaamse schrijvers van Javaanse komaf, hard gewerkt om het jubileumjaar van de Javaanse immigratie niet ongemerkt voorbij te laten gaan. Een nieuwe publicatie waarin het onbeschreven en bijna verloren Javaans erfgoed in diverse artikelen worden vastgelegd, is binnen afzienbare tijd een feit.
Mingoen is enthousiast. "Er is weinig geschreven over de Surinaamse Javanen. Het laatste proefschrift ging over de Surinaams-Javaanse taal, maar er zijn onderwerpen waarover nog nooit iets is geschreven." Het boek zal onder meer een artikel van Rita Tjien Fooh over Koewarasan bevatten. Koewarasan is de plek waar de meeste immigranten werden geplaatst, die met het laatste schip, Gota Gedeh, waren gekomen.
Mingoen heeft een artikel gewijd aan sieraden en de Javaanse klederdracht. "In Indonesië vind je ongelooflijk veel boeken over klederdrachten en sieraden, maar hoe de Surinaamse Javanen zich kleedden en wat voor sieraden ze droegen is nooit echt beschreven. Sieraden die men vroeger droeg hebben betekenissen, heb ik uit de interviews met de eigenaren begrepen. Ze worden ook als erfenis afgestaan en sommige hebben een spirituele betekenis", licht ze toe. Tegenwoordig is het bijna verloren erfgoed, want die sieraden kom je nog nauwelijks tegen. In de bibliotheek in Leiden vond ze veel onderzoeksmateriaal, waardoor ze toch een artikel hierover kon schrijven.
Edward Redjopawiro schrijft over Gotong Royong, Marciano Dasai over de kampongs in Suriname met als specifiek voorbeeld Clevia, Mike Patmo over Javaanse architectuur, Judy Sandriman over dukun en Jenny Tronodikromo over de Javaanse pidjet (massage). Verder is er aandacht besteed aan de Javaanse dichtkunst en kennis over medicinale planten. Al deze bijdrages moeten het boek tot een "prachtig geheel" maken.
De Stichji-voorzitter hoopt hiermee een bijdrage te leveren aan de verrijking van kennis over de Javaanse cultuur en hoopt het boek nog dit jaar aan het publiek te kunnen presenteren. De onderzoeker, die zelf vijf artikelen heeft geschreven, zal ze vanaf vandaag, wekelijks op de website van de stichting plaatsen. "Het zijn artikelen die een verdieping geven van de migratiegeschiedenis van de Surinaamse Javanen en het cultureel erfgoed", legt Mingoen uit.
Op 9 augustus staat er een verrassingsbezoek aan een senioren woongemeenschap op het programma. Deze plek was een thuis voor twee vrouwen uit 'Stille Passanten', die de migratiereis van Nederlands-Indië naar Suriname meemaakten en hun verhaal in het boek lieten optekenen. Echter, het tweetal is kort na elkaar in april en juni overleden. Als dankbaarheidsuiting heeft de stichting besloten de huidige bewoners met een verrassingspakket te gedenken.