22 Juni 2020
05:50PARAMARIBO - Theo Jubitana, voorzitter van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (Vids), heeft er een zwaar hoofd in of de belangen van de inheemsen voldoende zullen worden behartigd in De Nationale Assemblee. Zijn bezorgdheid is ingegeven door de matige vertegenwoordiging van zijn doelgroep: Iona Edwards (Sipaliwini), Jennifer Vreedzaam (Para) en Claudie Sabajo (Marowijne), allen van de NDP.
Gelet op het feit dat deze partij in de oppositiebanken terechtkomt vraagt Jubitana zich af wat de NDP allemaal gedaan kan krijgen vanuit de oppositie. Overigens, hij heeft niet het idee dat het veel zou uitmaken als er wel vertegenwoordigers in de coalitie zouden zijn. "Immers, de ervaring leert dat de afgelopen jaren inheemsen wel in de coalitie waren, maar ze zijn niet vurig opgekomen voor de belangen van de inheemse volkeren."
Jubitana, die zelf voorzitter is van de Amazone Partij Suriname (APS), heeft er altijd voor gepleit dat inheemsen via een eigen partij in het parlement terechtkomen. Hij vindt dat er beperkingen zijn als dat via een niet-inheemse partij gebeurt, omdat rekening gehouden moet worden met de partijdiscipline. APS heeft in een samenwerking met PRO meegedaan aan de verkiezingen, maar beide kwamen met lege handen uit de strijd.
Toch geeft hij de nu gekozen parlementariërs het voordeel van de twijfel. "Het ligt ook aan hen of zij van goede wil zijn en niet worden tegengehouden door hun partij." De Vids-voorman verwacht dat de assembleeleden regelmatig overleg zullen hebben met vertegenwoordigingen en dorpsbesturen van inheemsen waar het volgens hem aan ontbrak bij het aftredende parlement.
Hij hoopt dat de juridische erkenning van collectieve grondenrechten van de inheemsen en daardoor behoud van hun cultuur en traditie prioriteit zal genieten bij de nieuwe machthebbers. De ondersteuning aan lokale ondernemende bewoners mag niet uitblijven. Jubitana beklaagt zich erover dat ananas- en cassaveboeren in Para geen gegarandeerde afzet hebben. "De ananasfabriek in Redi Doti staat er verlaten bij en is overwoekerd door onkruid" en de cassavefabriek functioneert "door mismanagement" niet meer.
NDP-parlementariër Vreedzaam vindt dat de nu nog zittende regering wel zaken heeft gerealiseerd voor gemeenschappen in het binnenland. "Zeker de basiszaken zoals infrastructuur (aanpak wegennet in dorpen), elektriciteit en watervoorziening zijn er, dus ik denk dat we verder kunnen met de ontwikkeling."
Ze geeft toe dat het vanuit de oppositiebanken "niet makkelijk" zal gaan om zaken gedaan te krijgen, maar verwacht wel eensgezindheid bij thema's zoals de erkenning van de collectieve grondenrechten van inheemsen en tribale volken. Onder minister Edgar Dikan van Regionale Ontwikkeling is veel gedaan om de conceptwet voor te bereiden. De bewindsman had gehoopt dat ze nog vóór het einde van deze regeertermijn aangenomen zou worden in de DNA.
Edwards verwacht dat het een uitdaging zal zijn om vanuit de oppositie zaken voor in het bijzonder de inheemse gemeenschap gedaan te krijgen. Ze rekent op de medewerking van de VHP en Abop (coalitie) omdat de erkenning van de grondenrechten onderdeel was van hun verkiezingscampagne. Edwards merkt dat niet alleen inheemsen maar over het algemeen binnenlandbewoners nog in een achtergestelde positie zijn.
"Als je ontwikkeling wil, zal je eerst het fundament moeten regelen en dat zijn randvoorwaarden als elektriciteit, watervoorziening en goede gezondheidszorg." Ze vindt dat nog veel dorpen deze zaken ontberen en zal daarom als DNA-lid hiervoor opkomen. Het nieuwe parlement wordt op 29 juni geïnstalleerd.