Verkiezingen: tellingen, hertellingen en de uitslag

Shoeket logo

Bron: Starnieuws

1 Juni 2020 08:39

Voor mij lezen
loadingfoto
previous next


Na de stemming van de verkiezingen op 25 mei 2020, heerst binnen de samenleving enige rumoer over het proces van tellen van de stemmen en een gesuggereerde hertelling van de stemmen. Het is daarom goed om de samenleving enige toelichting hierover te verschaffen. Ik zal mij beperken tot de belangrijkste punten.

Telling op het stembureau
De stemming vindt plaats op 649 stembureaus, die verspreid zijn binnen de 10 kiesdistricten. Zodra de laatste stem is uitgebracht, wordt de stemming beëindigd, worden de stembussen geopend en worden de stemmen op het desbetreffende stembureau geteld – in aanwezigheid van waarnemers van het Onafhankelijk Kiesbureau, de politieke organisaties en overige kiezers, die eventuele bezwaren kunnen inbrengen.

De uitslag van de telling en eventuele bezwaren worden vastgelegd in een proces-verbaal. De stembiljetten worden vervolgens in verzegelde pakken gesloten. Het proces-verbaal en de verzegelde pakken worden daarna ten spoedigste overgebracht naar het hoofdstembureau van het kiesdistrict waaronder het stembureau valt.

Taak hoofdstembureau

Ieder van de 10 kiesdistricten heeft één hoofdstembureau. Het hoofdstembureau bestaat uit vijf leden, van wie de voorzitter de districtscommissaris is. Voor Paramaribo is dit hoofdstembureau gevestigd in de Anthony Nesty Sporthal.

Op het hoofdstembureau worden de processen-verbaal en de verzegelde pakken van de stembureaus binnen het kiesdistrict verzameld. Zodra alle processen-verbaal van de stembureaus zijn binnengekomen, houdt het hoofdstembureau een zitting, waarin de stemmen op de kandidaten en politieke organisaties, alsmede het aantal zetels in de districtsraden worden vastgesteld.

De voorzitter van het hoofdstembureau maakt de uitkomsten van deze vaststellingen bekend; de in het lokaal aanwezige kiezers kunnen hierbij bezwaren inbrengen. De uitkomsten en bezwaren worden opgenomen in een proces-verbaal.

Het is goed om hier te vermelden dat op het hoofdstembureau - in tegenstelling tot wat soms wordt gedacht - de stemmen niet (opnieuw) worden geteld, behalve in geval van een hertelling zoals hierna vermeld.

In de processen-verbaal vermelde bezwaren, kunnen aanleiding ertoe geven dat het hoofdstembureau besluit tot een hertelling. Dat besluit kan uitsluitend worden genomen indien wordt voldaan aan twee voorwaarden:

1) deze bezwaren worden door het hoofdstembureau niet onaannemelijk geacht; en
2) deze bezwaren van zodanige ernstige aard zijn, dat de gegrondheid daarvan, naar het oordeel van het hoofdstembureau, een aanmerkelijk verschil in de uitslag van de telling zou kunnen hebben.

In alle andere gevallen is een besluit van een hoofdstembureau tot hertelling, in strijd met de wet. Bij een hertelling worden de verzegelde pakken geopend en wordt er opnieuw geteld zoals op het stembureau. Van de hertelling wordt proces-verbaal gemaakt en de uitslag daarvan is geldend.

Vervolgens wordt de zitting van het hoofdstembureau gesloten en zendt deze de processen-verbaal van zijn zitting met de bescheiden van de stembureaus aan het Centraal Hoofdstembureau.

Taak Centraal Hoofdstembureau (CHS)

Nadat de processen-verbaal van de 10 hoofdstembureaus zijn ontvangen, gaat het CHS over tot het vaststellen van de uitslag.

Het CHS maakt vervolgens in een zitting de uitslag van de verkiezing bekend en bepaalt hoeveel zetels elke politieke organisatie in de volksvertegenwoordigende lichamen heeft behaald. Het CHS verklaart, op basis van de gegevens in de processen-verbaal, de volgens het systeem van de Kiesregeling gekozen kandidaten van de Ressortraden, de Districtsraden en De Nationale Assemblee, als gekozen.

Kiezers hebben toegang tot het zittingslokaal en kunnen eventueel bezwaren inbrengen. Van de uitslag van de verkiezing en alle ingebrachte bewaren wordt een proces-verbaal opgemaakt, dat aan de president en het Onafhankelijk Kiesbureau wordt aangeboden. Een afschrift daarvan wordt aan alle volksvertegenwoordigende lichamen, waarvoor de verkiezing heeft plaatsgevonden, gezonden. Daarnaast ontvangt elke gekozene een afschrift van het proces-verbaal, waaruit zijn verkiezing blijkt, door tussenkomst van de districtscommissaris. De gekozene dient binnen 14 dagen daarna, schriftelijk kennis aan het hoofdstembureau van het betrokken kiesdistrict, of hij zijn verkiezing aanvaardt.

Taak Onafhankelijk Kiesbureau (OKB)
Het OKB heeft volgens de Kiesregeling twee taken:
- het toezicht houden op de verkiezingen; en
- het bindend vaststellen van de uitslag van de verkiezingen voor de samenleving.

Het OKB en de door hem aangewezen toezichthouders hebben bevoegdheden die zien op het inwinnen van inlichtingen en het verrichten van onderzoek bij de (hoofd)stembureaus. De leden van de (hoofd)stembureaus zijn verplicht de inlichtingen aan het OKB te verschaffen en enig onderzoek te dulden. Daarnaast is het OKB bevoegd om bij klachten over een niet-behoorlijke functionering van een (hoofd)stembureau, de maatregelen te treffen die naar zijn oordeel noodzakelijk zijn. 

Binnen twee maanden na de verkiezingen - uiterlijk op 25 juli 2020 - brengt het OKB verslag uit aan de regering en De Nationale Assemblee over het door hem uitgeoefende toezicht op de gehouden verkiezingen. In dat verslag wordt de uitslag van de verkiezingen (al dan niet) bindend vastgesteld voor de samenleving.

mr. Prenobe Bissessur
Bekijkt origineel bericht ⇒

Meer actueel