25 April 2020
05:55PARAMARIBO - Minister Gillmore Hoefdraad van Financiën wordt door het Openbaar Ministerie (OM) beschuldigd van elf strafbare feiten die vallen onder de Bankwet, de Anti-corruptiewet en het wetboek van Strafrecht. Zo blijkt uit het proces-verbaal van rechercheurs van Kapitale Delicten waarin het resultaat van het justitieel onderzoek naar gepleegde vermoedelijke strafbare feiten bij de Centrale Bank van Suriname (CBvS) is samengevat.
In het onderzoeksdossier, inclusief bijlagen van bijna 140 pagina's, worden 25 zaken, waaronder brieven, spraakberichten, contracten, credit- en debetnota's van de CBvS, koop- en verkoopovereenkomsten, missieven en zelfs brieven van de president als bewijslast opgevoerd. In het onderzoek zijn er drie verdachten: voormalig governor Robert van Trikt, Ashween Angnoe, een zakenpartner van Van Trikt in advieskantoor Orion en Hoefdraad.
In het dossier komt naar voren dat handelingen die door de voormalige governor zijn gepleegd in nauw overleg, of op instructie van Hoefdraad hebben plaatsgevonden. Eén van de zware beschuldigingen is dat de minister een overeenkomst, die de overdracht van royalty's van Iamgold aan de CBvS regelt, heeft misbruikt om een lening van 125 miljoen US dollar bij Oppenheimer los te krijgen.
De overeenkomst werd na goedkeuring van president Desi Bouterse op 1 november getekend tussen Van Trikt en Hoefdraad. In de overeenkomst staat dat uit de aan CBvS afgedragen royalty-inkomsten alle schulden die de staat heeft bij de CBvS worden afgelost, evenals de overschrijding op lopende rekeningen. De royalty-inkomsten waren zo voor veertien jaar tot 2033 vastgelegd.
Van Trikt heeft bij de politie verklaard dat bepaalde zaken die in de overeenkomst zijn opgenomen door Hoefdraad werden gehaald uit het resultaat van een project dat het Belgische Clairfield Benelux voor de Centrale Bank had uitgevoerd. Echter, de minister had als getuige bij de politie verklaard niet op de hoogte te zijn van enige afgeronde en getekende overeenkomsten tussen de CBvS en Clairfield.
In december gebruikte de Financiënminister de goudroyalty als lokaas om de miljoenenlening bij Oppenheimer veilig te stellen. Aan Oppenheimer werd voorgehouden dat binnen negentig dagen de gelden afkomstig van Iamgold op een speciale rekening zouden worden gestort. Indien dat niet gebeurde zou de rente op de lening met 3 procent omhoog gaan. Door Hoefdraad werd een zogenoemde 'watervalconstructie' toegepast. "Dat wil zeggen dat de royalty's die op 1 november 2019 aan de CBvS zijn afgedragen ter aflossing van de lening die de staat heeft bij CBvS op 21 december 2019 nogeens zijn gebruikt bij de leenovereenkomst tussen de staat en Oppenheimer & Co", staat in het dossier.
Uit het onderzoek is gebleken dat de watervalconstructie door de bewindsman werd bedacht. Op 11 februari heeft hij dat in een spraakbericht naar regeringscommissaris Vidjai Kirpalani uitgelegd. "In deze voice app geeft de minister duidelijk aan dat er tijdens de onderhandelingen met Oppenheimer een pledge nodig was om de lening te kunnen krijgen. Hoefdraad geeft hiermee aan willens en wetens de royalty's, die aan de CBvS toebehoren te hebben 'gepledged' (in strijd met de overeenkomst van 1 november 2019 tussen hem en Van Trikt, in strijd met de ambtsbrief van de Raad van Ministers en in strijd met het besluit van de president van de Republiek Suriname) tijdens de onderhandelingen met Oppenheimer voor het veiligstellen van de lening."
Volgens de rechercheurs wist de minister vanaf dat moment dat het toezeggen van de royalty's van de bank ongegrond was, omdat die juridisch toebehoren aan de CBvS en dat de rente daardoor met 3 procent omhoog zou gaan. In het bericht aan Kirpalani gaf hij aan dat hij daarom weer met Oppenheimer onderhandelde om midden maart een lening te krijgen om die van december 2019 af te lossen. "Van deze onderhandelingen is er niets bekend geworden en van de beoogde lening in maart 2020 ook niet. Door zo te handelen heeft Hoefdraad met deze informatie Kirpalani onjuiste informatie verstrekt toen die vragen begon te stellen over het dubbel pledgen van de royalty's", wordt geconcludeerd door de rechercheurs.
Op 22 februari heeft de adviseur van Hoefdraad, Bernard Krockow, in een WhatsApp-bericht opnieuw aan Kirpalani uitleg gegeven over het "dubbel pledgen". "Daarmee blijkt de verkeerde voorstelling die bewust is gecreëerd voor Oppenheimer door Hoefdraad om de lening in december 2019 ad 125 miljoen US dollar mogelijk te maken. Met de misleiding van Oppenheimer heeft de minister Suriname in diskrediet gebracht. Hiermee is bewust het risico genomen voor het omhoog brengen van de rente met 3 procent bij niet storten van de royalty's binnen negentig dagen", stellen de rechercheurs van Kapitale Delicten. Verder wordt aangegeven dat naar aanleiding van de overeenkomst van 1 november 2019, maar tegelijkertijd ook in strijd met deze overeenkomst, Hoefdraad in samenspraak met Van Trikt tussen 7 november en 26 februari vijf trekkingen van in totaal circa SRD 2,2 miljard bij de CBvS heeft gedaan.
Toen de vijfde trekking op 26 februari werd gedaan was de voormalige governor al aangehouden door de politie. "Deze trekkingen door Hoefdraad en gefiatteerd door Van Trikt zijn in strijd met artikelen 18 en 21 van de Bankwet", staat in de aanklacht tegen de bewindsman. Met een deel van het geld werden leningen bij Volkscredietbank en Hakrinbank afgelost. Van Trikt heeft bij de politie verklaard de twee betalingen te hebben geautoriseerd, ondanks dat hij wist dat Hoefdraad de royalty's van de bank als zekerstelling aan Oppenheimer had toegezegd. De minister had hem voorgehouden dat hij negentig dagen had om dit te corrigeren. "Hij voelt zich uiteindelijk beetgenomen door Hoefdraad." Volgens het dossier was Hoefdraad zich ervan bewust dat hij de gelden niet mocht uitgeven omdat ze onrechtmatig tot zijn beschikking zijn gekomen.