4 Oktober 2019
12:00Het ministerie van Financiën maakte dinsdag via een persbericht bekend dat de jaarlijkse Artikel IV-missie van het IMF in Suriname maandag is aangevangen. Financiënminister Hoefdraad had daags daarvoor aangekondigd dat over het IMF-bezoek een persverklaring zou uitkomen. Directe aanleiding voor het persbericht was de mededeling van NPS-voorzitter Gregory Rusland dat de regering op het punt staat een lening van 550 miljoen US dollar via Oppenheimer te sluiten met de Afobaka-stuwdam als onderpand. De minister wil naar eigen zeggen met het persbericht voorkomen dat de oppositie een eigen draai geeft aan de IMF-missie en de samenleving verkeerd informeert.
Rusland deed de uitlatingen over Oppenheimer zaterdag en het heeft enkele dagen geduurd voordat minister Hoefdraad met een categorische ontkenning kwam. Zijn eerste reactie (via Starnieuws) op de uitspraken van de NPS-voorzitter was op zijn zachtst gezegd heel zwak. Hij ontkende niet dat er over een lening werd onderhandeld, of dat de stuwdam of toekomstige staatsinkomsten uit de waterkrachtcentrale als onderpand zouden worden gegeven of in overweging werd genomen. De minister zei dat de regering continu bezig is met financieringsopties. "Wanneer die duidelijk zijn, komen we in alle transparantie naar buiten", zei hij.
De vraag rijst waarom niet direct de beweringen van Rusland categorisch werden tegengesproken. Het is overigens geen nieuwigheid dat een Surinaamse regering toekomstige staatsinkomsten heeft verpand om aan geld te komen. De regering Wijdenbosch/Radhakishun heeft dat gedaan in verband met de bouw van de bruggen over de Suriname- en Coppenamerivier. Toen werden de bauxietinkomsten of een deel daarvan als onderpand gegeven. Die inkomsten vloeiden niet in staatskas, maar gingen rechtstreeks naar bruggenbouwer Ballast-Nedam. Mede daardoor introduceerde de regering Venetiaan/Ajodhia-2 de zogenoemde solidariteitsheffing om de periode dat de bauxietinkomsten waren weggevallen te helpen overbruggen. Minister Hoefdraad hoeft dus niet te doen alsof het geven van de stuwdam als onderpand een volslagen onmogelijkheid is. In de wereld zijn er voorbeelden te over waar zulke constructies reeds zijn toegepast.
In het kader van de door de bewindsman genoemde transparantie ware het beter geweest dat hij als tegenreactie op Rusland zoveel mogelijk openheid had gegeven waarmee de regering bezig is en aan welke opties worden gedacht bij de besprekingen met Oppenheimer. Het is daarom ook jammer dat Financiën niet in het kader van haar informatieplicht naar de samenleving mededelingen doet over de IMF-missie, maar om derden een stapje voor te zijn. Het doel van de missie is, aldus Financiën, om de ontwikkelingen binnen de Surinaamse economie, de financiële sector en de externe weerbaarheid te onderzoeken en hierover een rapport uit te brengen voor het bestuur van het IMF. Het rapport zal voor het jaareinde 2019 worden besproken.
Over de Artikel IV-missie meldt het IMF op haar website, dat wanneer een land tot het IMF toetreedt, het ermee instemt zijn economisch en financieel beleid te onderwerpen aan het toezicht van de internationale gemeenschap. Het verbindt zich er ook toe beleid te voeren dat bevorderlijk is voor ordelijke economische groei en redelijke prijsstabiliteit, om te voorkomen dat de wisselkoersen worden gemanipuleerd voor oneerlijk concurrentievoordeel, en om het IMF gegevens te verstrekken over zijn economie. De regelmatige monitoring van economieën door het IMF en de bijbehorende verstrekking van beleidsadvies is bedoeld om zwakke punten te identificeren die financiële of economische instabiliteit veroorzaken of kunnen veroorzaken.
Dit proces staat bekend als surveillance. In dit proces wordt uitgebreid overleg gevoerd met individuele lidstaten, met tussentijdse besprekingen indien nodig. Het overleg staat bekend als 'Artikel IV-overleg' omdat het vereist is door Artikel IV van de statuten van het IMF. Tijdens een Artikel IV-consultatie bezoekt een IMF-team van economen een land om de economische en financiële ontwikkelingen te beoordelen en het economische en financiële beleid van het land te bespreken met ambtenaren en functionarissen van centrale banken. IMF-functionarissen hebben ook vaak ontmoetingen met parlementsleden en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, vakbonden en het maatschappelijk middenveld. Het team rapporteert zijn bevindingen aan het IMF-management en legt deze vervolgens ter discussie voor aan de directie, die alle lidstaten van het IMF vertegenwoordigt.