18 Juni 2019
14:00De woorden van mijn oude winkelier kwamen gelijk in mij op toen ik het bericht zaterdag las over de ondernemers die inkomstenderving vrezen als minister Tsang verkoop van allerhande loterijen en gokspelen bij winkels verbiedt. Het moet ongeveer vijftien jaar of zo terug zijn toen ik nog in Wanica woonde. Robert, de uitbater van de enige winkel in Bungalowpark Ramphal, verklaarde simpel hoe hij wist hoe de vlag erbij hing. "Efu mi syi taki bijna merki srefi no e seri, dan mi sabi taki a jackpot bigi."
Ik herhaal: we praten over vijftien jaar of meer terug. Toen werd je niet gevraagd wat je precies wilde als je de winkelier vroeg naar 'lotto'. Tegenwoordig is het een kunst om alle spelmogelijkheden te kennen, om niet te praten over de talloze opties die je tot op je telefoon kan hebben om je zuurverdiend geld te verknallen. Als je goed leest zijn de uitspraken van de ondernemers erg opmerkelijk. Overigens, zij schijnen niet op één lijn te staan met de leiding van hun overkoepelde organisatie, die juist wil dat schoon schip wordt gemaakt.
Volgens de ondernemers zijn het juist de kansspelen die klanten naar hun winkels trekken en niet de andere goederen. Een uitbater van een eettent zegt het ronduit. Er komen nu meer mensen naar zijn zaak en terwijl zij wachten op de uitslagen van de kansspelen, pakken zij iets te eten. En niet andersom. "Met de verkoop van loten trekken we klanten aan", klinkt het. En dat in een tijd van crisis. Of beter gezegd: ondanks een tijd van crisis.
In ons klein landje zijn er weinig onderzoeksinstituten, dus kan niemand zeggen hoe erg de gevolgen precies zijn van ons ongebreideld gokgedrag. Maar gelukkig, in Spanje schijnen ze een surrogaat case study voor ons te hebben gemaakt. Ik las dat sinds ze in dat land in 2011 de gokbranche hebben geliberaliseerd, hulpverleners met de handen in het haar zitten. "Het is de nieuwe heroïne", zegt één. In Madrid is het aantal gokhuizen verdrievoudigd, het aantal gokverslaafden zelfs verviervoudigd.
En jongeren steken met kop en schouders bovenuit. De grootste toename zit in de groep onder 25 jaar. Als dat u niet bekend overkomt, de onderzoekers geven aan dat juist in de arme wijken het aantal gokmogelijkheden drastisch is toegenomen. Kijk hier maar waar de meeste winkels met gokautomaten staan. De onderzoekers waarschuwen voor de laagdrempeligheid bij online gokken op telefoons. Ze spreken in Spanje ondertussen van een psychologische ziekte.
Bij ons zal er wel nooit zo een onderzoek komen. We hebben geen flauw benul van hoe groot het monster is dat we de afgelopen jaren hebben gecreëerd. Als het in Spanje een ziekte genoemd wordt, zal de aandoening hier wel epidemisch zijn. Vroeg of laat zullen de maatregelen van Tsang wel komen. En op de één of andere manier zal wel indamming plaatsvinden bij de winkels.
Maar van een gokverslaving kom je niet zomaar af. Met begeleiding zou het volgens de specialisten een traject van drie jaar zijn. De maatregelen van Tsang zullen daarom niet meer zijn dan een verschuiving van het probleem naar de casino's en de mobieltjes. De maatschappelijke gevolgen zullen nog lang voortwoekeren. Wedden dat niemand daar wakker van zal liggen?