12 Juni 2019
19:35PARAMARIBO - Letitia Vriesde, de beste Surinaamse hardloopster ooit, voorspelt een zaak van lange adem in de kwestie Caster Semenya. De Internationale Associatie van Atletiekfederaties (IAAF) heeft vorige maand bepaald dat vrouwelijke atleten met een van nature te hoge waarde van het spierversterkende hormoon testosteron worden verplicht medicijnen te slikken om die waarden te onderdrukken. De competitie op de afstanden tussen de 400 meter en de Engelse mijl zouden daardoor eerlijker worden.
Het Internationaal Sporttribunaal (CAS) keurde de maatregel goed, maar het Zwitserse Hooggerechtshof schortte die op tot 25 juni. De IAAF heeft al bekendgemaakt in beroep te gaan als het hof Semenya in het gelijk stelt. Ook de Zuid-Afrikaanse atlete heeft verklaard tot het bittere einde te vechten. Vriesde vraagt zich af wat te doen als Semenya in het uiterste geval besluit dat ze op de 5.000 meter gaat lopen, zich inhoudelijk daarop voorbereidt en blijft winnen. "Wat gaat de IAAF dan doen? Gaat ze dan de grens nog meer verleggen als Semenya op dat nummer ook schittert?"
Vriesde heeft de zaak niet in de finesses gevolgd, maar vindt de maatregel opmerkelijk. Ze zegt tegen de Ware Tijd tijdens haar carrière gelopen te hebben tegen atleten die bedenkelijke prestaties leverden waartegen geen onderzoek is ingesteld. "Ze vertoonden ook mannelijke trekken maar waren vrouw. Dat heeft men niet onderzocht en er zijn ook geen maatregelen genomen." Vriesde vervolgt: "Ik heb er geen bewijzen voor, maar soms plaatste ik vraagtekens achter de prestaties van Maria Mutola, die haar tegenstrevers op de 800 meter achter zich liet met tien tot twintig meter voorsprong op weg naar de finish. Soms kreeg ik dan ook even het gevoel dat het geen eerlijke competition was." Bovendien is volgens de Surinaamse hinde bekend dat Mutola ook een diepe stem heeft als Semenya. Vriesde erkent dat iemand met een hogere testosteronwaarde "meer presteert en een voordeel heeft".
De omstreden regel werd van kracht enkele dagen nadat Semenya op 3 mei in Doha haar beste tijd voor het jaar liep. In een officiële reactie merkte de advocate van de atlete op dat de regels van de IAAF in strijd zijn met de meest fundamentele regels. "Mensenrechten moeten zwaarder wegen dan sportbelangen." Daarbij doelt de advocate op het argument dat Semenya is geboren met bepaalde eigenschappen, die voor haar ernstige consequenties hebben als zij medicatie gebruikt om die te onderdrukken. Semenya zelf had zich hierover al beklaagd en de Zuid-Afrikaanse regering heeft zich in een verklaring vierkant achter het standpunt van de atlete gesteld.
De maatregelen van de IAAF werden "discriminatoir" genoemd. Een test, in Zuid-Afrika uitgevoerd, heeft bewezen dat Semenya vrouw is. Vriesde: "Mijn simpele redenering is dat de IAAF normen en waarden stelt ten aanzien van drugsgebruik en strafmaatregelen die daarop volgen. Nu bevorderen ze zelf drugsgebruik door te zeggen dat Semenya medicijnen moet gebruiken die bedoeld zijn om haar lichaam een bepaald negatief effect te laten ondergaan. Ik kan me daarin niet terugvinden, vooral niet als je op een natuurlijke wijze - bij de geboorte - bepaalde eigenschappen meekrijgt." In haar illustere loopbaan heeft de Surinaamse niet gelopen tegen Semenya. "Ik was al afgezwaaid toen ze opkwam. Ik sta wel met haar op de foto."