‘Militaire missies niets te maken met politieovereenkomst’

PARAMARIBO - De gezamenlijke militaire missie van Suriname en Frankrijk heeft volgens Franse ambassadeur in Paramaribo, Antoine Joly, niets te maken met de politiesamenwerkingsovereenkomst tussen beide landen. Die is in oktober 2017 goedgekeurd door De Nationale Assemblee. “Sinds de ratificatie van de overeenkomst heeft die geen aanleiding gegeven tot een incident”, stelt Joly.

De regering heeft onlangs besloten om de gezamenlijke patrouilles met de Fransen op te schorten, totdat er duidelijkheid is gekomen in deze aangelegenheid. Op de Marowijnerivier, nu in het Mata Tabiki-gebied, heeft zich woensdag opnieuw een incident voorgedaan, waarbij eigendommen van Surinamers zijn vernietigd door de Franse gendarmerie. Dat gebeurde volgens de regering op Surinaams grondgebied tijdens een gezamenlijke patrouille.

Volgens de Joly onderzoekt de ambassade het recente optreden van de gendarmerie; hij ziet graag dat het resultaat wordt afgewacht. "Dat zal snel openbaar worden gemaakt." De ambassadeur wijst erop dat al jarenlang de militaire missies gevoerd worden tegen illegale activiteiten, met name goudwinning en het gebruik van kwik op Franse bodem. "Dat heeft bekende verschrikkelijke gevolgen voor de bevolking aan beide zijden van de rivier", zegt de ambassadeur.

Assembleelid Marinus Bee (Abop) wil van de regering weten welke overeenkomst betrekking heeft op gezamenlijke patrouilles die nu zijn opgeschort. Hij gaat ervan uit dat het gaat om de politiesamenwerkingsovereenkomst. De Abop-fractie heeft al jaren bezwaren tegen de werking van de overeenkomst en heeft zich indertijd in het parlement van stemming onthouden.

Voor Leo Brunswijk is het opvallend dat nu eenmaal de politiesamenwerkingsovereenkomst is goedgekeurd door het parlement, bewoners in het grensgebied geconfronteerd worden met rigoureus optreden van de gendarmerie. "Dat wil zeggen dat de Fransen met deze overeenkomst meer greep hebben gekregen", trekt Brunswijk de conclusie.

Hij was voorzitter van de commissie die belast was met de organisatie van de driedaagse liba krutu in oktober 2018 te Drietabbetje, waaraan vertegenwoordigers van de zes marronstammen hebben deelgenomen. Daarbij rezen er vragen over de acties van de Fransen. "Er zijn geen hearings gehouden onder bewoners in het grensgebied voordat de overeenkomst is goedgekeurd", zegt Brunswijk. Volgens hem wonen mensen al tientallen jaren op de eilanden, maar hebben zij nooit eerder last ondervonden van de Franse autoriteiten.

Volgens een persbericht van het NII is president Desi Bouterse naar aanleiding van het recente incident in spoedoverleg getreden met de DNA-voorzitter Jennifer Geerlings-Simons en minister Ronny Benschop van Defensie, tevens ad-interim minister van Buitenlandse Zaken (Buza), om dit verregaande optreden van de Fransen te bespreken.

De instructie is gegeven om meteen een diepgaand onderzoek in te stellen naar wat zich exact heeft voorgedaan. De regering spreekt haar ernstige afkeuring uit over deze 'verontrustende ontwikkeling'. Buza heeft afgelopen donderdag protest aangetekend in een diplomatieke nota aan de Franse autoriteiten.

Intussen heeft Benschop brieven gestuurd naar de leiding van beide strijdkrachten en naar de leiding van de gendarmerie in Frans-Guyana. Daarin staat dat het Nationaal Leger de gezamenlijke patrouilles terstond opschort, totdat er duidelijkheid is gekomen in deze aangelegenheid.