Commissie Monumentenzorg constateert toenemend verval monumentale gebouwen Coronie en Nickerie

PARAMARIBO — “Zonder tijdige maatregelen riskeren we niet alleen fysieke structuren te verliezen, maar ook een belangrijk deel van onze nationale identiteit.” Na een werkbezoek aan het westen waarschuwt de commissie Monumentenzorg dat monumentale panden in de districten Coronie en Nickerie onherstelbaar verloren dreigen te gaan.

Coronie en Nickerie, ooit bekend om hun rijke cultuurhistorische waarde en unieke architectuur, worden volgens de commissie momenteel geconfronteerd met een alarmerend probleem: het toenemende verval van monumentale panden. Dat wordt toegeschreven aan een combinatie van factoren. Genoemd worden onvoldoende middelen voor onderhoud, een gebrek aan bewustzijn over het belang van erfgoed en de impact van het tropische klimaat.

Monumentenwet naleven

In Coronie staan de historische houten huizen, die ooit symbool waren van de koloniale geschiedenis en traditionele bouwstijl, er zeer slecht voor. Maar ook in Nickerie raken waardevolle panden, die de economische en sociale bloei van het district weerspiegelen, in verval. Benadrukt wordt dat de monumentale panden in de twee districten van grote waarde zijn, zowel voor de bewoners als voor de bredere Surinaamse samenleving.

In het rapport dat de commissie aanbood aan districtscommissaris Senrita Gobardhan van Nickerie staat dat gros van de ongeveer driehonderd monumentale panden in het land, inclusief die in Nickerie, in slechte staat verkeert. Op de burgermoeder werd daarom een beroep gedaan de wetgeving ter bescherming van monumentale gebouwen in haar district te handhaven. Immers, gebleken is dat een groot deel van de eigenaren hun monumenten bewust laten vervallen ondanks dat er een Monumentenwet is.

Gobardhan werd voorgehouden dat door het vergroten van de bewustwording en kennis bij bestuursambtenaren in het district zij beter kunnen bijdragen aan het behoud van het culturele erfgoed. Afgesproken is dat de commissie hen trainingen zal verzorgen over de waarde, het belang, de wetgeving en de bescherming van monumenten. Hierdoor wordt beoogd dat bestuursambtenaren een proactieve rol kunnen spelen in het stimuleren van erfgoedbewustzijn. In Coronie is gesproken met Vincent Kenswil van de Coöperatie Coronie Tourism Cluster, die tijdelijk het beheer heeft over het Staatslogeergebouw, dat behoort tot de beschermde monumentale gebouwen.

Monumentenfonds

De gebouwen in de twee districten getuigen volgens de commissie van de geschiedenis, identiteit en veerkracht van de samenleving. Tijdens gesprekken met plaatselijke bewoners gaven deze aan dat de monumenten een tastbare herinnering zijn aan hun roots en familiegeschiedenis. De Commissie Monumentenzorg zegt meer dan ooit bij het ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur te zullen aandringen op het instellen van een monumentenfonds om eigenaren te helpen met leningen en of subsidies voor onderhoudskosten.

Verder zal er worden gepleit voor belastingvoordelen, zoals belastingaftrek voor onderhoudskosten, en zullen er strategieën worden ontwikkeld voor publiek-private partnerschappen voor het beheer van monumentale panden die in eigendom van de overheid zijn. Opgeroepen wordt tot dringende actie om het gedeelde erfgoed te beschermen. “Het verlies van deze monumenten zal niet alleen fysieke schade veroorzaken, maar ook een onherstelbare impact hebben op de historische en culturele identiteit van het land”, aldus de commissie.