Wereld Aids Dag 2024

‘Focus op de kansen die meekomen door de uitdagingen’

‘Neem het pad van rechten, mijn gezondheid, mijn recht’, is het thema van Wereld Aids Dag, dat elk jaar op 1 december valt. Er wordt dan wereldwijd aandacht gevraagd voor de strijd tegen Aids die nog steeds gevoerd wordt. Ook in Suriname wordt deze strijd keihard gevoerd. De cijfers van UNAids geven aan dat in 2022 ruim vijfhonderd mensen aan Aids zijn overleden in Suriname.

Tekst Euritha Tjan A Way

Beeld Paho

Experts zeggen dat dit komt doordat er in Suriname nog veel discriminatie is tegen mensen die hiv hebben. Hiv is het virus dat Aids veroorzaakt. Tijdens de presentatie HIV Update Suriname in oktober in het Assuria Event Centre is de actuele situatie gepresenteerd voor Suriname.

Deze cijfers die ook kloppen met wat UNAids aan data heeft over Suriname geven aan dat sinds 2023 ongeveer 7400 mensen in Suriname leven met hiv. Dat is ongeveer 1,6 procent van de bevolking. Dit terwijl we komen van een percentage van 1,1 procent in 2021.

Onwetenheid

Marja van Eer die internist is bij het Diakonesse Ziekhuis vermeldde tijdens de Youth Village for Sexual Wellness, die jongeren bewust maakte van deze ontwikkeling vrijdag in Jakana, dat veel te maken heeft met de onwetendheid van de Jeugd. De stijging van nieuwe hiv-gevallen is onder jongeren tussen de zestien en 24 jaar dan ook heel hoog. “Ze hebben te weinig informatie over hoe hiv en seksuele overdraagbare aandoeningen te vermijden. Met deze Youth Village geven we ze deze informatie. Hoe kan je dit virus krijgen en hoe kan je dit voorkomen”, zegt ze.

Ze meldde ook dat de economische situatie soms ook speelt. “Soms is er sprake van een ongelijke economische verhoudingen tussen partners. Daardoor gaan jongeren soms ertoe over seksuele handelingen te plegen die ze normaliter niet zouden doen.” Dat betekent zoveel als partners met geld halen die zonder geld soms over om onbeschermde seks te hebben.

Paho

De vertegenwoordiger van Paho die in april van dit jaar is gestart in Suriname, Yafflo Quattara heeft voor zijn aanstelling in Suriname gewerkt bij UNAids. Hij onderkent de ernst van de situatie maar wil vooral focussen op wat gedaan wordt om het tij te keren. “Als je met je hoofd blijft steken bij de ernst van de situatie is er geen enkele ruimte om te komen met creatieve oplossingen. Uitdagingen brengen kansen. In focus graag op de kansen”, legt hij zijn filosofie uit.

Hij is zeer ingenomen met de Healthy Hub die mede door financiering van de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (IDB) en met ondersteuning van de PAHO/WHO tot stand is gekomen. Deze hub werd op 21 november geopend. De hub zal ook voorzien in informatie over seks en seksueel overdraagbare aandoeningen.

“We snappen dat het een faciliteit is, maar jongeren zullen via allerlei moderne manieren kunnen beschikken over informatie over seksueel overdraagbare aandoeningen en hiv. Ze kunnen een app downloaden en kunnen dan alle informatie krijgen. Er zijn ook qr-codes die ze kunnen scannen. Dus de nodige informatie is dan ook beschikbaar”, zegt Quattara in gesprek met de Ware Tijd. Ook condooms zullen er gratis beschikbaar zijn, weet Quattara.

Jongeren informeren

Hij benadrukt het belang van informatie aan jongeren. “Ik begrijp dat ouders en schoolleiders misschien huiverig zijn om het gesprek aan te gaan. Maar we hebben gezien dat de gesprekken zelfs kunnen maken dat jongeren seks uitstellen omdat ze dan weten wat ze te wachten staat”, logenstraft Quattara de gedachte dat seksuele voorlichting jongeren zal aanzetten tot het hebben van seks.

“Tieners zullen hoe dan ook wel seks hebben. Geef ze de juist informatie zodat ze een goede keuze kunnen maken. De Heath hubs kunnen voorzien in die behoefte.”

Stigma en discriminatie

Tijdens de presentatie op 19 oktober is duidelijk ook gemeld dat stigma en discriminatie een groot probleem blijven in de strijd tegen hiv. ‘Discriminatie door familieleden en vrienden, mensen die uitschelden, discriminatie bij medische behandeling en daarnaast ook discriminatie op het werk’, zijn enkele onderwerpen die behandeld werden.

Quattara benadrukt dat de juiste informatie belangrijk is. “Mensen kunnen zich laten testen, en kunnen medicijnen krijgen als ze hiv hebben. Daarnaast bestaat nu ook de pre-expositie profylaxe behandeling die te krijgen is bij Stichting Lobi. Die pilot gaat goed, het is in veel landen al op grotere schaal beschikbaar en dat zal in Suriname waarschijnlijk ook gebeuren”.

Experts zijn het erover eens dan hiv geen ziekte meer is waar je dood aan hoeft te gaan. Wie de remmers die nu soms zelfs maar een keer per dag ingenomen hoeven te worden gebruikt, kan de virale load omlaag brengen, zodanig zelfs dat het virus niet detecteerbaar is en ook niet meer overgedragen kan worden.

Een normaal seksleven en zelfs kinderen krijgen behoort dan ook weer tot de mogelijkheden. “Maar als niet eens de helft van de mensen getest is, weten ze hun status niet en kunnen ze de behandeling niet starten. Dus laat je testen”, klinkt het tijdens de presentatie op 19 oktober.