Suriname en het aan de Chinese overheid gelinieerd bedrijf Aluminium Corparation of China Limted (Chinalco), gaan bauxiet ontginnen in West-Suriname. Een technische commissie onder leiding van Danny Lachman, heeft maandagavond een gedetailleerde uiteenzetting gegeven over de voorgenomen plannen en intenties. Chinalco en Suriname hebben op de Onafhankelijkheidsdag een merorandum of understanding getekend (MoU).
Tekst Wilfred Leeuwin
Beeld Wilfred Leeuwin en Kabinet van de President
De regering zal spoedig de MoU aan de Nationale Assemblée voorleggen om de passende wetgevende steun en goedkeuring van de Nationale Assemblee te verkrijgen. “Het echte werk kan dan daadwerkelijk van start gaan”, benadrukte Lachman. Het wordt geen integrale uitvoering van het tientallen jaren oude ontwikkelingsplan van west Suriname, maar zoals aangekondigd het winnen en exporteren van bauxiet.
“Ik stel mijn vertrouwen in Chinalco”
President Santokhi
Suriname zal met 13 procent aandelen particieren in de deal waarvoor een mijnbouw – en een infrastructuur bedrijf worden opgericht. Terwijl Chinalco 426 US dollar zal investeren, hoeft Suriname niets bij te dragen. Daarnaast krijgt Suriname in de leiding van beide bedrijven, voor elk twee positie teoegekend.
Royalty’s
Lachman legt uit dat in deze deal Suriname het zal moeten doen met royalty inkomsten en niet zozeer moeten rekenen op groote belastingafdragen van de Chinese multinational. Dit door de vele internationale gehanteerde constructies die ervoor zorgen dat de belastingvoordelen veel minder uitvallen.
In de huidige situatie op de internationale markt met een prijs van 86 US dollar voor een ton bauxiet kan Suriname per ton 4 procent royalties verdienen. Bij elke stijging van de bauxietprijs stijgt ook het percentage aan royalty’s. Gerekend wordt op een productie capaciteit van 6 miljoen ton per jaar. Dit betekent op basis van de huidige 86 US dollar per ton een productiewinst op 800.000 US dollar. Het gebied waar er gemijnd zal worden heeft een grote van 20.000 hectare.
Ondertekenen MoU
De media waren maandag uitgenodigd voor een persconferentie. Vooraf zou op het kabnet van president Chandrikapersad Santokhi de ondertekening van de (MoU) plaatsvinden. Daarna zou de president samen met, clusterministers en de presidentiele commissie van Lachman aanwezig zijn op de. De persconferentie die voor vijf uur in de middag was uitgeschreve begon een uur later.
Door de voorlichting werd meegedeeld dat de president en zijn regering niet meer zouden aanzitten bij de persconferentie en dat er maandag ook geen ondertekening meer zou plaatsvinden. Op het kabinet van de president werden nog gesprekken gevoerd tussen partijen. De Ware Tijd vernam maandagavond laat, dat na de besprekingen de MoU alsnog is ondertekend. Hierover is er door De Communicatiedienst Suriname dinsdagochtend een persbericht uitgeven.
De ondertekening werd namens Suriname gedaan door de ministers Stanley Raghoebarsing van Financiën en Planning en David Abiamofo van Natuurlijke Hulpbronnen en Dong Jianxiong, vicepresident van Chinalco. President Santokhi benadrukte bij dit heugelijk moment het grote belang van deze ontwikkelingen voor Suriname. “Jarenlang hebben we geprobeerd de bauxietindustrie in West-Suriname nieuw leven in te blazen, maar zonder succes. Ik stel mijn vertrouwen in Chinalco”, laat het staatshoofd via CDS optekenen.
“In eerste instantie zal voor de mijnoperatie vijfhonderd arbeidskrachten worden aangetrokken en ruim vijftienhonderd contractors”
Verdere plannen
Volgens Lachman is winnen en exporteren slechts het begin van de voornemens van de regering om West-Suriname te ontwikkelen. Er moeten over tal van aspecten zoals het opzetten van een rafinaderij en verstedelijking van het gebied, studies worden gemaakt maar zijn daarover reeds enkele gesprekken gevoerd.
Voor nu zal wel de infrastructuur worden aangapkt zoals een spoorlijn en het rehabiliteren van de reeds bestaande haven te Apoera, waar het gewonnen bauxiet naar toe zal worden getransporteerd. Vandaar zal het via ponton in schepen worden geladen en naar China worden getransporteerd. Echter zal voor die operatie de rivier die niet diep genoeg is gebaggerd moeten worden. In de deal heeft Suriname overigens ook de optie om het gewonnen bauxiet op te kopen.
Milieu
In de presidentiele commissie zitten naast lachman, Cedric Nelom voormalig directeur van het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname, de geoloog Linus Diko, de investeringsdeskunige Kees Boender en .. Tjang-A-Sjin. Nelom zegt dat in tegenstelling tot andere bauxietovereenkomsten van vroeger, in deze deal met Chinalco er wel milieuvoorwaarden zijn opgenomen.
Die randvoorwaarden hebben betrekking op het begin, tijdens en na de operatie. Chinalco is verplcht vooraf een milieustudie te presenteren. Die moet eerst worden goedgekeurd door de Surinaamse instanties, voordat met het mijnen van bauxiet een begin kan worden gemaakt.
Er zal gedaan moeten worden wat daarin staat ogenomen. Er zal in verschillende ‘putten’ worden gemijnd. In het concept is opgenomen dat meteen nadat een put is uitgemijnd een begin wodt gemaakt met de rehabilitatie van het gebied daarvan, voordat naar en andere put wordt overgestapt.
Daarnaast moet wat de gehele operatie betreft een plan worden ingediend hoe de afsluiting van de mijnactiviteiten zal plaatsvinden. Dit plan moet vijif jaar voor het beeindigen van het project al in uitvoering worden gebracht.
In eerste instantie zal voor de mijnoperatie vijfhonderd arbeidskrachten worden aangetrokken en ruim vijftienhonderd contractors. Er moeten afspraken worden gemaakt voor het aantrekken van lokale werknemers. Er is ook gedacht aan een sociaal fonds voor lokale gemeenschappen.
Voortraject
In november van het vorig jaar is het traject ingezet om bauxiet uit West-Suriname te exploiteren. Kort daarna is middels een ‘open call’ uitgekeken naar potentiele investeerders. Van de vijf die interesse hebben getoond is gekozen voor Chinalco.
Door de presidentiele commissie onder leiding van Lachman is een strategische document samengesteld en aan president Santokhi aangeboden. Daarin zijn als randvoorwaarden verwerkt dat, zoveel als mogelijk waarde moet worden toegevoegd aan de buaxietreserves te west Suriname, local content gegenereerd moet worden, verantwoord omgaan met het milieu en als vierde punt het betrekken van de lokale gemeenschapen in het traject middels het zogeheten Free, Prior and Informed Consent (FPIC), die lokale gemeenschappen het recht geeft inspraak te hebben in zulke projecten in hun leefgebieden.
