2 September 2024
00:00Tekst en beeld Edwien Bodjie
PARAMARIBO — “Wat verder met dit bedrijf gaat gebeuren ligt in handen van de regering. De behandeling die Grassalco krijgt is meer dan stiefmoederlijk.” Scherpe woorden van president-directeur Wesley Rozenhout van het staatsmijnbouwbedrijf Grassalco bij de heringebruikname van de Trio-crusher bij de steenslagoperatie Royal Hill in het district Brokopondo.
Volgens Rozenhout zou Grassalco veel verder moeten zijn dan ze nu is, maar de leiding van het bedrijf heeft geen toegang tot het geld dat het zelf heeft verdiend. “Het is ons geld dat op onze rekening staat, maar we hebben er geen toegang toe. Andere staatsbedrijven mogen die middelen wel gebruiken wanneer ze in problemen raken.”
“Als het aan mij lag, was dit al een miljoenenbedrijf geweest, maar helaas heeft de regering de financiën van het bedrijf in handen”
Lange tijd buiten bedrijf
De ceremonie van de heringebruikname viel samen met het 53-jarig jubileum van Grassalco. De crusher werd in 2013 officieel in gebruik genomen, maar moest in 2021 worden stilgelegd omdat belangrijke onderdelen niet konden worden vervangen door geldgebrek. In 2023 werd, in partnerschap met het Chinese bedrijf Judefu Mining, begonnen met het herstel, waarbij miljoenen Amerikaanse dollars werden geïnvesteerd.
In juli dit jaar werd de machine met succes getest en ze is nu klaar om opnieuw in productie te gaan. “Hoewel we vandaag deze belangrijke stap vieren, is het duidelijk dat er nog veel uitdagingen zijn”, aldus Rozenhout vrijdag.
Tegenwerking regering
De opnieuw in gebruik genomen installatie heeft een capaciteit van 3,6 miljoen ton steenslag per jaar. Bij export levert dit Grassalco vijf Amerikaanse dollar per ton op; een aanzienlijk bedrag per jaar dat rechtstreeks in de staatskas vloeit.
Toch zorgt de regering er niet voor dat Grassalco dezelfde kansen krijgt als andere exporteurs, vindt Rozenhout. Hij verwijst naar andere bedrijven die 50 procent korting krijgen op de bagger fee. Grassalco krijgt die niet. “We kunnen niet meer exporteren en zitten met overvolle voorraden.”
Grassalco moet 6,25 US dollar per ton aan bagger fee betalen om gebruik te maken van de Surinamerivier. “We hebben tot drie keer toe brieven gestuurd naar de president met het verzoek om ook in aanmerking te komen voor de korting, echter zonder resultaat. Het lijkt erop dat de bagger fee alleen voor Grassalco is geïntroduceerd.” Hij uitte zijn frustratie over de situatie: “Wat begrijpt deze overheid niet? Het is alsof we worden gesaboteerd.”
De verplichting om voor elke ton een bagger fee te betalen bij gebruik van de Surinamerivier belemmert de export, waardoor Grassalco al maanden niet meer aan Guyana heeft geleverd. “Als we die fee betalen, lijden we verlies, omdat we al een prijs hebben afgesproken met onze klanten in Guyana”, aldus een geërgerde Rozenhout. “Als het aan mij lag, was dit al een miljoenenbedrijf geweest, maar helaas heeft de regering de financiën van het bedrijf in handen.”
Potentieel en toekomstplannen
Rozenhout, die sinds 27 oktober 2020 aan het hoofd staat van de onderneming, stelt dat Grassalco toen theoretisch failliet was. Vandaag de dag is dat anders, “maar het is niet over een leien dakje gegaan”. Zo zijn er maanden geweest waarin de salarissen niet konden worden betaald.
Hij benadrukt dat het bedrijf voldoende geld heeft, maar dat de overheid tegenhoudt om dat geld in te zetten voor de operaties. Alleen al aan de joint venture met Zijin Goldmines verdient Grassalco vijf miljoen Amerikaanse dollars per kwartaal.
Grassalco is de grootste steenslagexporteur van Suriname en levert steenslag van de hoogste kwaliteit in het Caribisch Gebied, zoals blijkt uit laboratoriumonderzoek. Dit is te danken aan de diepte van de putten waaruit het steenslag wordt gewonnen, soms wel tweehonderd tot driehonderd meter bij Zijin Goldmines.
Naast de operatie bij Royal Hill heeft Grassalco mijnen in Powaka en Maripaston. “Dit geeft ons een voordeel ten opzichte van andere spelers, vooral als we geen belemmeringen zouden hebben, zoals die nu in zijn opgeworpen door de aandeelhouder, de overheid.”
Naast steenslag produceert het bedrijf goud en graniet. Rozenhout benadrukt dat Grassalco als op één na grootste staatsbedrijf van Suriname veel potentie heeft. “Het is tijd dat het bedrijf zijn rechten krijgt.”
Grassalco werkt met verschillende partners om te produceren. Hierdoor wordt het voor beleidsmakers en bewindvoerders moeilijker om het bedrijf opnieuw in de afgrond te storten zegt de president-directeur. Onder leiding van Rozenhout is er een herstelplan opgesteld. “Als het alleen aan het bedrijf lag, was dit al een miljoenenbedrijf, maar helaas staat de overheid ons in de weg.”