20 Augustus 2024
14:00DE SNIJD / Armand Snijders
Gossiemijne! Wat was Chan afgelopen week weer druk om de oorspronkelijke bewoners van het land te paaien met spiegeltjes en kraaltjes, die handig waren verpakt in allerlei prachtige beloften die waarschijnlijk nooit zullen worden nagekomen. Zo zal volgens het staatshoofd het Kali’ña en Lokono-vonnis van het Inter-Amerikaans Hof voor Mensenrechten worden uitgevoerd en verzekerde hij dat de vele miljoenen aan valuta die Suriname nog dit jaar gaat verdienen aan carbon credits naar de inheemse en tribale gemeenschappen zullen gaan.
En als klap op de vuurpijl is er ook een conceptwet in de maak om traditionele geneeskunde te beschermen; het intellectuele eigendom zal voortaan aan de inheemsen toebehoren. Het waren allemaal beloften die werden gedaan op de Internationale Dag van de Inheemsen in de Palmentuin, waarbij Chan de inheemsen moest laten zien dat hij ook om hen geeft. En omdat er nog iets meer dan negen maanden te gaan zijn tot de verkiezingen, sloofde hij zich extra uit; met een potsierlijke hoofdtooi en zelfs een dansje met zijn coalitierivaal Ronnie.
“De inheemsen zijn weer gepakt, deze keer mede door ‘de meest integere persoon van Suriname”
Laatstgenoemde is inmiddels gewend om zich publiekelijk aan te stellen; dat heeft hij een maand geleden ook met zijn – toen nog – partner Salam gedaan. Maar inmiddels zijn ze gescheiden van tafel en bed. Overigens, Chan en Ronnie hoeven niet te vrezen dat hen dat lot straks ook zal zijn beschoren. Immers, van een huwelijk is tussen die twee allang geen sprake meer, ze houden alleen krampachtig de schijn op dat ze van elkaar houden.
Het was veelzeggend dat de ontvangende partij – in dit geval de inheemsen – nauwelijks reageerde op de zogenaamde geste van het staatshoofd. Doorgaans komt de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (Vids) of een andere belangengroepering uit beleefdheid vaak wel met een soort van ‘dankjewel’ in een omslachtige verklaring. Er klonk nu vooral gemor omdat ze zich enorm bedonderd voelen door de regering. De pijn van het keiharde politieoptreden bij de uit de hand gelopen protesten van vorig jaar, waarbij twee inheemsen werden gedood, is nog altijd heel vers.
En terwijl inmiddels is aangetoond dat de twee mannen zijn geëxecuteerd, lijkt het Openbaar Ministerie de kop in het zand te steken en wassen de verantwoordelijken – inclusief Chan – de handen in onschuld. Ook in dit geval hoopt hij dat het allemaal overwaait en vanzelf oplost, maar ondertussen worden in het buitenland de messen wel geslepen om Suriname aan te klagen en voor tribunalen te slepen. De woede onder de inheemsen groeit alleen maar meer, ook al omdat van alle beloftes na die zwarte dag maar heel weinig terecht is gekomen.
Terwijl Chan met zijn kleurige hoofdtooi mooi weer zat te spelen in de Palmentuin, werd bekend dat de slaafse vazal van Ronnie, Dinotha van Grondbeleid en Bosbeheer, in opdracht van de veepee concessies voor goud- en houtwinning heeft uitgegeven in het Kabalebo-gebied. Uiteraard zonder het vereiste advies van de bevoegde districtscommissaris, laat staan dat de inheemsen daarin zijn gekend.
Ik hoorde de woordvoerder van Ronnie zeggen dat het verhaal dat de veepee opdracht heeft gegeven klopt, maar dat Dinotha zelf de verantwoordelijkheid heeft om te bepalen of ze die uitvoert. Echter, iedereen weet hoe het werkt binnen Ronnie’s kringen. Dus om haar baan te behouden, heeft Dinotha heel braaf gevolg aan zijn opdracht gegeven. De inheemsen zijn weer gepakt, deze keer mede door ‘de meest integere persoon van Suriname’.
Een dag vóór zijn optreden in de Palmentuin was Chan met Mel weer eens naar het westen gevlogen, om daar het 145-jarig bestaan van Nieuw-Nickerie bij te wonen. Hij ontkwam er niet aan om daar in gesprek te gaan met de morrende rijstboeren, die zich evenals de inheemsen gigantisch belazerd voelen. In dit geval draait het vooral om geld, maar de boosheid is hetzelfde. Afspraken worden door de regering niet nagekomen, de boeren worden vooral aan het lijntje gehouden.
“Wij zullen de rijstsector beschermen en Nickerie niet in de steek laten”, zo beloofde Chan voor de zoveelste keer. Je zag de boeren zeer bedenkelijk kijken, want dit soort sprookjes, ook weer in de vorm van denkbeeldige spiegeltjes en kraaltjes, hebben ze al zo vaak gehoord. En elke keer zijn ze hooguit met een fooi afgescheept.
Terwijl heel Nickerie dat ook is: in de afgelopen vier jaar is Chan te pas en te onpas daarheen gevlogen om startseinen te geven voor allerlei vage projecten. Maar echt veel is er niet van de grond gekomen. Alleen de Foodbaskets zijn echt uit de grond gestampt, voor het overige zijn aankondigingen gedaan en borden onthuld, zoals voor een nieuwe markt en de Port of Nickerie. En niet te vergeten van een brug over de Corantijn.
Het meest zielige moment in Nickerie was deze keer in mijn ogen ‘de onthulling van een toekomstig herdenkingsmonument dat de rijke geschiedenis en de gemeenschap van Nieuw-Nickerie zal eren’, zoals het werd omschreven. What the f…!? Sorry hoor, maar de onthulling van een toekomstig herdenkingsmonument? Wat moet ik mij daar in hemelsnaam bij voorstellen? Hoe kan je iets onthullen dat er nog niet is?
Chan spande Mel de Eerste voor zijn gehavende karretje om dat uit te leggen. Zij kwam met het verhaal dat het idee voor een monument al in 2020 was begonnen, maar doordat er geen geld was is het nooit uitgevoerd. Dat is tot daar aan toe, maar de wijze waarop zij het werkelijk zei, bezorgde mij de kriebels: omdat “het kapitaal vanuit de staat moest worden gebruikt voor doeleinden met een hogere prioriteit”.
Dan denk ik: was wat minder vaak naar Nickerie of de Dominicaanse Republiek gevlogen en je had vele monumenten kunnen bekostigen. Het streven is nu om het monument binnen vier maanden te verwezenlijken. Die mededeling was dus ‘de onthulling van een toekomstig herdenkingsmonument’, waar de Nickerianen met de volste verbazing en ongeloof naar keken. En vooral het nodige wantrouwen.
Net zoals de inheemsen in de Palmentuin dat een dag later deden; de teleurstelling droop van ze af. Het is dat zij zo vredelievend zijn en zich daardoor al eeuwen zoet laten houden met spiegeltjes en kralen, want anders hadden ze Chan waarschijnlijk een flink pak slaag gegeven na zijn zoveelste loze pak beloften. Het gekregen denkbeeldige spiegeltje zouden ze hem voor hebben gehouden zodat hij daar eens serieus in kon kijken om te zien hoe onbetrouwbaar hij eigenlijk is.