17 Mei 2024
18:18Tekst een beeld Audry Wajwakana
PARAMARIBO — “Hartverwarmend dat ‘Oema foe Sranan’ een dikke brasa van iedereen in Suriname heeft gekregen”, zegt Nadia Tilon, voorzitter van de Nederlandse stichting Convivio, ontroerd tegen de Ware Tijd. Zij doet de voice-over in de documentaire.
Na een succesvolle première in TBL Cinemas eind april is de eerste in Sranan gesproken docu over Suriname van de jaren zeventig ook tijdens de filmtour heel goed ontvangen. Ze werd te Latour, in het CCS, te Klaaskreek, Mariënburg en in Nickerie vertoond. Vanwege het grote succes is besloten tot extra vertoningen op 17, 19 en 22 mei in TBL Cinemas.
“Het doel van het onderzoek is om te bekijken hoe mensen het beste de boodschappen van de film kunnen begrijpen en naar waarde schatten”
Amos Constant
In het Nationaal Archief Suriname (NAS) is de filmtour dinsdag afgesloten middels een discussieavond. Tegelijkertijd werd de fototentoonstelling ‘Oema 2024, De Verandering’ geopend.
Onderzoek
Met de tour reisden de NAS-onderzoekers Amos Constant en Rebecca Torso mee. Het duo is vanaf 2022 bezig met onderzoek om bepaalde situaties in de documentaire te toetsen. Zij hebben gekeken naar de economische, politieke en sociale situaties uit de regeerperiodes van Jules Sedney (1969-1973) en Henck Arron (1973-1980). “Het doel van het onderzoek is om te bekijken hoe mensen het beste de boodschappen van de film kunnen begrijpen en naar waarde schatten”, legt Constant uit aan de krant.
Hij en Torso hebben gebruikgemaakt van archiefbronnen over het thema ‘nationalisme’ en andere bronnen, zoals de krant De Vrije Stem. De onderzoekers geven aan dat wat de film laat zien overeenkomt met situaties uit de periode waarin de documentaire is gemaakt. Zij concluderen dat de film zeker voor jongeren leerrijk is, vooral als het gaat om op te komen voor hun rechten en om een beter Suriname te creëren. Wat de onderzoekers vooral opviel is dat kranten v??r 1973 niet veel over vrouwen schreven. Dat veranderde pas daarna en dat is duidelijk in de film te zien.
Prikkels
Over het algemeen waren de meeste bezoekers het ermee eens dat vooral op het gebied van politiekvoering niet veel in Suriname is veranderd. Zo vinden mensen die te Latour wonen dat zij zich weer moeten gaan mobiliseren en actief worden op de manier waarop in de film is te zien.
De bezoekers van Klaaskreek viel het op dat, in tegenstelling tot de film waar vrouwen negen tot elf kinderen hadden, er tegenwoordig kleinere gezinnen zijn. In dit dorp zijn er vrouwenorganisaties, maar het ontbreekt er aan leiderschapsvaardigheden. Aan de organisatoren van het filmproject vroegen ze daarom richtlijnen of begeleiding daarin.
In Nickerie kampen jongeren met werkloosheid. Vaak moeten zij een baan aannemen waarvoor zij niet hebben gestudeerd, blijkt uit het NAS-onderzoek. Ook is er in dit district nog sprake van tienerzwangerschap en is er behoefte aan voorlichting over dit thema. Het NAS heeft het onderzoek laten doen, omdat het zich verder willen verdiepen in gemeenschapsbetrokkenheid en gemeenschapsbereik.
Tilon benadrukt dat de film gaat over de trots van de Surinaamse vrouw, haar vechtlust en strijdbaarheid. “Er worden zaken aan de orde gesteld die eenieder in Suriname aangaan, zoals recht op een goede woning, goede gezondheid en betaalbaar voedsel.”
Zij hoopt dat nu de documentaire ‘thuis’ is, mensen de vele boodschappen die deze brengt begrijpen en er door worden geïnspireerd om de strijd voort te zetten voor een beter Suriname. De film zal volgens NAS-onderdirecteur Audrey Hofwijks bij bijzondere gelegenheden worden vertoond.
Leerproject
Gekoppeld aan de filmtour is het jongerenproject ‘Oema 2024, De Verandering’ uitgevoerd. Jongeren van de bezochte locaties konden – geïnspireerd door de thema’s in de film – met hun mobiele telefoon foto’s maken in hun eigen omgeving. Ze moesten op zoek gaan naar de veranderingen. Dit hebben ze gedaan onder begeleiding van Floris Palman, docent Mediastudies aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is fotograaf en bestuurslid van Convivio.
Van elke buurt gaf een vertegenwoordiger een presentatie over de gemaakte foto’s die op panelen in het NAS in een expositie zijn opgenomen, die aan het eind van de avond door jongeren werd onthuld. De expositie duurt tot en met vrijdag (vandaag).
