Nieuwe database ‘Wijkregisters Paramaribo 1828-1847’ ideaal voor onderzoek

Tekst en beeld Tascha Aveloo

PARAMARIBO — “Als we kijken naar de slavenregisters dan weten we hoe de mensen heetten, maar niet waar ze woonden. In deze database staan er geen namen, maar wel adressen, gender, leeftijd, beroepen en de religieuze overtuiging van de mensen die er toen woorden in Paramaribo. En ook informatie van mensen die woonden op datzelfde adres”, vertelt Thunnis van Oort. Hij sprak vrijdag in het Nationaal Archief Suriname tijdens de launch van de nieuwe database ‘Wijkregisters Paramaribo, 1828-1847’.

Van Oort is een Nederlandse onderzoeker verbonden aan de ‘Historische database van Suriname en de Cariben’ van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Samen met ingenieur Philip Dikland werd ingegaan op het tot stand komen van deze omvangrijke database. In totaal zullen ruim 92.443 namen van locaties te doorzoeken zijn. Door de nieuwer database komt veel meer informatie beschikbaar voor onderzoekers en mensen die op zoek zijn naar hun voorouders.

Toewijding

Dikland liet wijken zien zoals die vroeger waren ingedeeld, waarbij een wit gezin met zijn slaven op één terrein woonde met al de elementen die daarbij hoorden zoals een washuis. Hij liet zien hoe op een perceel van de familie ‘Van Emden’ verschillende andere families woonden, van wie sommigen waren geregistreerd als ‘gekleurden’ (waarschijnlijk mensen die gemixt waren), negers (gemanimuteerden ofwel vrijgekochte slaven) en ook slaven van enkele van de bewoners van het erf.

Het transcriberen van de registers begon al in 2002 door de toewijding van John Sang- Ajang. Door de jaren heen is hij geholpen door Cleo Valies, Carla Jonker, ene meneer Kariomengolo (die niet gevonden kon worden voor afronding van dit project) en Dikland. Samen met de stichting voor Surinaamse genealogie is het project afgerond. Ruim een jaar geleden begon Van Oort met het proces om daar een doorzoekbare database van te maken die toegankelijk zal zijn via de website van het Nationaal Archief Suriname.

‘Fouten’

Tijdens dit proces werd ook nagegaan of er typefouten waren en waren ook heel veel vragen over hoe de wijkmeesters functioneerden. Er werd gestart met de wijkregisters in 1828. “Toen wilde het gemeentebestuur van Paramaribo weten waar iedereen precies woonde. Er werden wijkmeesters aangesteld die elk jaar in januari een lijst moesten aanleveren.” Zo een wijkmeester ging van deur tot deur en later werd de registratie middels formulieren gedaan.

Er waren rare elementen zoals een vrouw die eerst in de vijftig jaar was en enkele jaren daarna als in de veertig werd opgevoerd in de wijkregisters. Of mensen die eerst geregistreerd waren als te zijn katholiek en een paar jaar daarna als protestant, terwijl ook de benaming ‘heiden’ wel eens werd geregistreerd. “Als je alle dingen onder elkaar zet dan merk je dat dingen niet altijd even zuiver zijn neergepend. Er zijn discrepanties in leeftijden, beroepen en zelfs in rassen. Je ziet dat in die twintig jaar waarin de wijkregisters werden bijgehouden, dat er steeds veranderingen plaatsvinden. Dan kan de vraag zijn: ‘zijn het fouten of hebben mensen bijvoorbeeld werkelijk verandering gebracht in bijvoorbeeld het beroep’”, legde Van Oort uit. Historica Mildred Caprino vertelde tijdens de vragenronde dat het best mogelijk was dat een man die huizen bouwde zich door de jaren heen is gaan specialiseren en toen ‘schrijnwerker’ ofwel meubelmaker werd.

Verrijking

Volgens Van Oort maakt de database onderzoek mogelijk voor mensen die op zoek zijn naar informatie over hun voorouders. “Er zijn veel mensen die interesse daarin hebben. Daarnaast is het voor wetenschappelijk onderzoek naar de stad Paramaribo en hoe die maatschappij zich toen ontwikkelde interessante informatie.” Ook in Nederland is er veel interesse.

De volgende stap in de toekomst is dat al de diverse databases aan elkaar gelinkt en doorzoekbaar gemaakt worden voor een meer gestroomlijnde uitkomsten van onderzoek. “Nu heb je al die databases apart, zoals voor geboorte- en overlijdensaktes, wijk-, slaven- en immigratieregisters. Uiteindelijk willen we dat koppelen om meer puzzelstukjes bij elkaar te leggen. Dan hebben we meerdere bronnen bij elkaar, een verrijking dus,” Maar ook de documentatieverzameling van Dikland over plantages, dynamische historische kaarten van Paramaribo en Suriname, beeldmateriaal en historische kranten zullen deel gaan uitmaken van deze gelinkte database.