26 April 2024
22:02De samenleving moet worden aangemoedigd om waardering te tonen voor het groen in de binnenstad. Het is belangrijk dat het bewustzijn over het belang en onderhoud van groen in stedelijke gebieden wordt vergroot, milieubewustzijn gestimuleerd en het gevoel van de gemeenschap bij natuurbehoud wordt bevorderd. Met een ‘bomentour’ zondag wil Tropenbos Suriname niet alleen aandacht besteden aan Dag van de Aarde, die op 22 april wereldwijd werd herdacht, maar ook de genoemde doelen bereiken. United Tour Guides Suriname (UTGS) werkt mee aan de activiteit.
Tekst en beeld Kevin Headley
In de omgeving van Fort Zeelandia en het Onafhankelijkheidsplein staan verschillende bomen met elk hun eigen verhaal, waar de samenleving vaak niet bij stilstaat. Welke soorten bomen groeien er eigenlijk en hoe oud zijn ze? Het is de bedoeling dat de deelnemers zondag meer leren over de bomen rondom Fort Zeelandia, het Onafhankelijkheidsplein en de Waterkant.
“‘We verstikken Moeder Aarde. Zolang we de ecosystemen niet op waarde schatten, zullen ze blijven lijden”
Dominiek Plouvier
Bij de tour wordt het boek ‘Bomen van Paramaribo’ van Dominiek Plouvier als leidraad gebruikt. Plouvier is al sinds zijn jeugd liefhebber van de natuur en koestert een diepe liefde voor vogels en bomen, waarvoor hij regelmatig naar Suriname komt.
In de plantenwereld moest hij een focus kiezen voor zijn onderzoek en zijn hart ging uit naar bomen. Zijn onderzoek begon in de binnenstad, waar hij destijds woonde. Zijn betrokkenheid met zowel de stad als de bomen groeide gestaag.
Plouvier tegen de Ware Tijd: “De bomen weerspiegelen de multiculturele samenleving van het land en de stad en dat is wat het zo prachtig maakt. Sommige soorten, zoals de neem en de bodhi boom, worden specifiek gekoesterd door Hindostanen. Andere, zoals de toeri boom, zijn nauw verbonden met de Javaanse cultuur. Deze diversiteit heb ik in mijn boek ingedeeld en verder uitgewerkt.”
Eerbied voor Moeder Aarde
Plouvier benadrukt het belang van bewustwording over het groen in het hele land. Naast het feit dat de binnenstad op de Werelderfgoedlijst van de Unesco staat, heeft ze ook veel prachtige bomen die vaak al tientallen jaren oud zijn en daarmee historische waarde hebben. “Denk aan de mahoniebomen langs de Nassylaan of de cederboom die op het Onafhankelijkheidsplein is geplant ter ere van de troonsbestijging van koningin Wilhelmina in 1898. Deze bomen dragen de geschiedenis van ons land met zich mee en dat maakt ze zo bijzonder.’’
Plouvier benadrukt het belang van het koesteren van de natuur, met name het bos van Suriname, op de Dag van de Aarde. “We verstikken Moeder Aarde. Zolang we de ecosystemen niet op waarde schatten, zullen ze blijven lijden. Mijn boek is een eerbetoon aan deze bomen, een lofzang op de natuur en een ode aan de prachtige hoofdstad van de tropen, maar bovenal een ode aan Moeder Aarde.”
Groen beter onderhouden
Tijdens het project ‘Groen Paramaribo’ van Tropenbos Suriname kwam naar voren dat bij metingen onder meer is gebleken dat de temperatuur lager is op plaatsen met meer groen dan waar er weinig groen is. Saskia Chote studeerde als onderdeel van dit project in november 2023 af als Master of Science in Sustainable Management of Natural Resources aan de Anton de Kom Universiteit. Haar onderzoek – ‘Urbane groene gebieden in Paramaribo: percepties, gebruik en beheer’ – is uitgevoerd in de Cultuurtuin, de Palmentuin/Wakapasi en het Coen Ooftplein.
Chote stelt in gesprek met de Ware Tijd dat als het groen in de omgeving beter is onderhouden en er gebruik van kan worden gemaakt de perceptie en waardering hiervoor verbeteren. “Educatie over het belang van groen kan ook helpen om de perceptie te verbeteren.”
De ecosysteemdiensten die respondenten het meest ervaren in het groen zijn afkoeling van het milieu, rustige leefomgeving, recreatie en ecotoerisme, regulering van de luchtkwaliteit, verfraaiing van het milieu, opslag van kooldioxide en cultuurhistorische waarde. “Wat betreft het onderhoud van de diverse ruimtes is men het meest tevreden over het Coen Ooftplein en Wakapasi en het minst over onderhoud van de Cultuurtuin, Palmentuin en de leefomgeving in Paramaribo.”
Een aanbeveling is zeker om de monumentale bomen in kaart te brengen. Behalve dat bomen een wezenlijk onderdeel uitmaken van de geschiedenis en leefomgeving, zal de opname van de monumentale bomen op bijvoorbeeld een kaart ‘Groen Erfgoed van Suriname’ zeker bijdragen tot een betere bescherming van solitaire bomen en boomstructuren.
Nederland bijvoorbeeld heeft zo’n kaart. Daarop zijn onder meer gebieden met oude boskernen, houtwallen en heggen, rijksbeschermde buitenplaatsen met beschermde groenaanleg, nationale parken en gegevens gebundeld uit de eerste Nederlandse bosstatistiek.
Bij de stand van de UTGS bij Wakapasi zullen als onderdeel van de tour presentaties worden gehouden door Plouvier, Chote en personeel van Tropenbos Suriname over het project ‘Groen Paramaribo’. Vertegenwoordigers van Suresur zullen vertellen over het belang van recyclen, aangezien het thema van Dag van de Aarde dit jaar was ‘Planet versus Plastics’. De bomentour zelf duurt ongeveer een uur, waarbij de deelnemers zullen worden begeleid door een gids. Tropenbos Suriname zal dergelijke activiteiten vaker organiseren op verschillende locaties, om zo de kennis over bomen en vegetatie op die plekken te vergroten.