Balingsoela vreest door Staatsolie te worden ingenomen

Tekst en beeld Samuel Wens

BROKOPONDO — Dorpelingen van Balingsoela in district Brokopondo zijn boos omdat Staatsolie hun traditionele grond, waaronder het dorp zelf, in eigendom zou hebben aangevraagd. Het staatsbedrijf zou hen zelfs verbieden om er kostgronden aan te leggen, te jagen en hout te kappen. De dorpelingen hebben zondag hun ongenoegen geuit tijdens een krutu, die werd belegd door kapitein Hugo Kenti en stichting Baling Soela Ontwikkelingsorganisatie (BOO) geleid door Yvonne Maabo.

De vergadering werd belegd om te praten over richtlijnen en ontwikkelingsvraagstukken voor het dorp. De bewoners Louis Pansa en Maartin Aboikoni zijn aangewezen om achter de grondpapieren van het dorp aan te gaan. Deze documenten ontbraken zondag.

Op de krutu werd opgeroepen om uit protest de Afobakaweg te barricaderen, maar voorlopig is daarvan afgezien. Besloten is om eerst in overleg te treden met Staatsolie. Ook zal aan de autoriteiten in Paramaribo een petitie worden aangeboden.

Reactie Staatsolie

De dorpelingen stellen dat toenmalig bauxietbedrijf Suralco, dat de Afobakadam heeft gebouwd, hen nooit negatief heeft behandeld, zoals Staatsolie nu doet. Er is bij de bouw van de Afobakadam een bufferzone ingesteld door Suralco om te voorkomen dat schade wordt toegebracht aan de hoofddam en de zestien hulpdijken, schrijft Corporate Communication van Staatsolie in een reactie aan de Ware Tijd. Ook wordt duidelijk gemaakt dat het gemeenschapsbos van Balingsoela buiten de bufferzone valt.

Op de vraag van de krant als Staatsolie inderdaad de bufferzone in eigendom heeft aangevraagd, wordt geantwoord door Corporate Communications dat de staat Suriname op 1 januari 2020 het waterkrachtwerk, bestaande uit de hoofddam en zestien hulpdijken en omsloten door de bufferzone aan, haar in eigendom heeft overgedragen. Ronald Pansa wil daar niets van weten. “Balingsoela staat meerdere eeuwen op deze huidige locatie en wij hebben het niet over gemeenschapsbos. Het is ons traditionele grondgebied.”

De Afobakadam, hoofdplaats Brokopondo, het voormalige landbouwproefstation Brokobaka en de transmigratiedorpen Tapoeripa en Compagniekreek, zijn in de jaren zestig verrezen op traditioneel grondgebied van het dorp Balingsoela in het district.

Dorp herstructureren

Pansa en Edo Vast zijn adviseurs van de stichting Baling Soela Ontwikkelingsorganisatie. Ze stellen dat het dorp moet worden geherstructureerd. Het hoogste gezag, het dorpsbestuur, dat bestaat uit dignitarissen, dorpsoudsten en jongeren, zal gezamenlijk beslissingen moeten nemen, stelt Vast.

Hij houdt de Ware Tijd voor dat de stichting kennis zal maken met de bestaande organisaties en de leerkrachten die zijn verbonden aan de basisschool in het dorp. Op de krutu werd tegenover ouders vooral het belang van onderwijs benadrukt. Pansa: “Naar school gaan is een investering voor de toekomst, zodat je het morgen beter kan hebben.” Aan de dorpelingen is voorgesteld om een oudercommissie in te stellen als gesprekspartner van de enige school in het dorp.