door Ivan Cairo
PARAMARIBO — Ex-president Desi Bouterse en zes voormalige officieren van het Nationaal Leger zijn niet langer welkom in de Verenigde Staten van Amerika. Dit vanwege hun betrokkenheid bij grove schendingen van de mensenrechten. Woordvoerder Matthew Miller van het ministerie van Buitenlandse Zaken van Amerika maakte dit vrijdag bekend in een verklaring.
Het besluit van de Amerikaanse regering volgt op de veroordeling van Bouterse en de zes andere ex-militairen voor hun aandeel in de ‘Decembermoorden’, een misdaad waarbij militairen onder leiding van Bouterse vijftien politieke tegenstanders standrechtelijk hadden geëxecuteerd in Fort Zeelandia op 8 december 1982. Bouterse was toen bevelhebber van het leger en de facto regeringsleider van Suriname, nadat hij op 25 februari 1980 via een militaire staatsgreep aan de macht kwam.
“Het beëindigen van de straffeloosheid is een van de beste manieren om toekomstige misbruiken te voorkomen”
Vier familieleden van de zeven veroordeelde ex-militairen krijgen eveneens geen toegang meer tot de VS. Hun namen werden echter niet vermeld in de verklaring.
“De Verenigde Staten maken vandaag de benoemingen bekend van de voormalige Surinaamse president Bouterse en zes voormalige Surinaamse militaire functionarissen: Benny Brondenstein, Stephanus Marinus Dendoe, Iwan Dijksteel, Ernst Gefferie, Kenneth Kempes en Lucien Lewis op grond van Sectie 7031(c) van het Departement of State, Foreign Operations, and Related Programs Appropriations Act, vanwege hun betrokkenheid bij buitengerechtelijke executies van politieke tegenstanders tijdens de ‘Decembermoorden’ van 1982. Deze personen en vier familieleden komen over het algemeen niet in aanmerking voor toegang tot de Verenigde Staten”, aldus een passage uit de vrijdag uitgegeven verklaring.
De woordvoerder verklaarde verder dat de Verenigde Staten Suriname prijzen voor zijn inzet voor de rechtsstaat, inclusief zijn inspanningen om de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te behouden en de officiële straffeloosheid te bestrijden. Hij merkte verder op dat, zoals minister Antony Blinken heeft opgemerkt, “het beëindigen van de straffeloosheid is een van de beste manieren om toekomstige misbruiken te voorkomen”. De kracht van de juridische instellingen van Suriname toont de waarde aan van de rechtsstaat als een cruciale pijler in het behoud van de democratie en de bescherming van de mensenrechten.
Bouterse en de zes andere ex-militairen werden op 19 november 2019 door de Krijgsraad veroordeeld tot lange gevangenisstraffen. De ex-legerleider kreeg een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van twintig jaar opgelegd. Dendoe, Brondenstein, Gefferie, Dijksteel, Lewis en Kempes kregen straffen variërend van tien en vijftien jaar.
Dijksteel, Bouterse, Dendoe, Gefferie en Bronstein gingen in beroep tegen het vonnis. In december vorig jaar bevestigde het Hof van Justitie de veroordelingen. Gefferie, Brondenstein en Dendoe lieten zich in januari opnemen in een strafinrichting en zitten momenteel hun straf uit. Bouterse en Dijksteel kwamen echter niet opdagen en zijn nog voortvluchtig.
Nadat landelijk door het Openbaar Ministerie een opsporings- en arrestatiebevel tegen hen was uitgevaardigd, werden Bouterse en Dijksteel op de internationale opsporingslijst van Interpol geplaatst. Een paar dagen geleden stuurden verschillende maatschappelijke organisaties en familieleden van de slachtoffers van de Decembermoorden een open brief naar president Santokhi en de procureur-generaal, waarin ze er bij de autoriteiten op aandrongen meer inspanningen te leveren om Bouterse en Dijksteel op te sporen en te arresteren, zodat de tenuitvoerlegging van hun straf kan worden geëffectueerd.