Sabaku ligt er verlaten bij: ‘De mensen gaan het toch doorverkopen’

Het nieuws kwam in juni 2022 als donderslag bij heldere hemel: honderden percelen van het Sabakuproject in Paramaribo-Noord vlogen in korte tijd als warme bollen over de toonbank. Nu, anderhalf jaar later, ligt het project er verlaten bij. “Is dat eerlijk tegenover de normale burger?”

Tekst en beeld Jason Pinas en Valerie Fris

Wanneer journalisten van de WareTijd op 17 februari een bezoek brengen aan dit veelbesproken project treffen ze vooral overwoekerde percelen en dichtbegroeide straten aan. Kort daarvoor is het nog even rondvragen bij buurtbewoners waar de plaats precies ligt. “Mi no sabi yere”, zegt een voetganger die op steenworp afstand van het project loopt.

Na ongeveer een kwartier rondrijden, weet iemand het wel. “Het is vlak hier aan de overkant. Die straat waar die jongens racen met hun bromfiets toch? Ja, daar is Sabakuproject”, klinkt de uitleg.

Het is een onaangenaam aanzicht vanaf de ingang waar duidelijk regelmatig vuil wordt gedumpt. De binnenwegen zijn voorlopig omgetoverd tot racebanen. Ook op de middag van het bezoek van de verslaggevers nemen bromfietsers het tegen elkaar op met toeschouwers die vanuit of bij hun auto met luide muziek toekijken. Die groep weet bij navraag niet dat hun ontspanningsplek het veelbesproken Sabakuproject is. Het bordje ‘Perceel te koop’ bij de hoofdingang verraadt dat de als domeingrond verkregen kavels nu al worden verkocht.

Onethisch

Het Sabakuproject is in 2019 voor twaalf miljoen euro door de regering-Bouterse/Adhin gekocht met middelen uit het SLM-pensioenfonds. De helft van het bedrag werd betaald en het pensioenfonds van Staatsolie werd aangesproken om de resterende zes miljoen euro beschikbaar te stellen. Dat geld werd daarna ingehouden van het dividend dat de oliemaatschappij jaarlijks uitkeert aan de overheid.

In juni 2022 kwam het project negatief in het nieuws nadat klokkenluiders via sociale media documenten hadden gepubliceerd waaruit bleek dat meerdere bekende mensen die banden hebben met de nieuwe regeringspartijen VHP en Abop in aanmerking waren gekomen voor één of meerdere kavels.

Ook stichtingen kregen percelen toegewezen. President Chandrikapersad Santokhi sprak van een “onethische situatie” en stelde een commissie samen die zaken zou onderzoeken. Het resultaat daarvan is nooit bekendgemaakt.

Onderzoek

Het Openbaar Ministerie begon ook een strafrechtelijk onderzoek dat nog loopt. “Ik heb procureur-generaal Garcia Paragsingh in juni vorig jaar schriftelijk gevraagd om de stand van zaken voor wat betreft het Sabakuproject. Ze wachtte toen nog op een document dat zorgde voor stagnatie van het onderzoek”, doet VHP-parlementariër Kishan Ramsukul uit de doeken tegenover de Ware Tijd. Vanaf de onthulling van deze zaak maakt hij zich sterk voor algehele transparantie.

Op welk document wordt gewacht, is hem onduidelijk. “Ik weet dus echt niet meer wat ik moet doen. Ik heb alles wat in mijn vermogen ligt geprobeerd”, zegt Ramsukul ontmoedigd.

Ook hij spreekt over een onethische manier van gronduitgifte. “Ik ken mensen die dertig en veertig jaar moeten wachten op hun grondbeschikking. Deze loyalisten kregen vanwege politieke contacten hun papieren in minder dan een maand tijd”, klinkt hij verontwaardigd. “Een landmeter heeft gemiddeld zes maanden nodig om een perceel-ID in orde te maken. Hier waren honderden percelen binnen een maand weg. Is dat eerlijk tegenover de normale burger?”

Speculatie

“Wat ik hier zie, is een beetje jammer”, zegt Ramsukul als hij deze week samen met de Ware Tijd opnieuw een kijkje neemt op het woningbouwproject, waar nog steeds weinig activiteit is. Hij vermoedt dat veel percelen zullen worden doorverkocht. “Mensen hebben percelen niet aangevraagd om te bouwen. Want als alles is opgelost – zoals de regering zegt – vraag ik me af waarom mensen nog steeds niet bouwen. Mij lijkt het dat ze wachten op het juiste moment om de grond door te verkopen.”

Als parlementariër blijft hij erbij dat de twaalf miljoen euro die is besteed voor de aankoop van het Sabakuproject beter had kunnen worden geïnvesteerd. “In elk geval in iets wat veel meer mensen zou bereiken dan slechts de ongeveer vijfhonderd die hier een perceel hebben gekregen.”.-.

*Deze publicatie is mede tot stand gekomen met steun van het Stimuleringsfonds Journalistiek Suriname