23 Februari 2024
20:10door Steven Seedo
PARAMARIBO — Op 20 februari zou de overleden kunstenaar Jules Chin A Foeng 80 jaar zijn geworden. Ter ere van die bigi yari is er een nieuwe website gelanceerd waarop zijn erfgoed te vinden is. Deze activiteit markeerde niet alleen een eerbetoon aan een getalenteerde kunstenaar, maar moet ook een inspiratie en herinnering zijn aan de waarden die Chin A Foeng belichaamde: hard werken, doorzettingsvermogen en respect voor anderen.
In 2015 werd er al een monografie uitgebracht, geschreven door kunsthistoricus Paul Faber. Met deze nieuwe website en de monografie, hoopt dochter Sharma Chin A Foeng jonge Surinamers te inspireren. Niet alleen op het gebied van kunst, maar ook wat betreft de band met hun land, hun toekomstplannen en vooral in het naleven van dromen. “En ja, dat is moeilijk als het land het zwaar heeft, maar Suriname kent niet alleen nu, maar ook in de jaren zestig en zeventig harde tijden gekend”, vertelt ze aan de Ware Tijd. “Toch zijn er veel Surinamers geweest die toen niet hebben opgegeven en vochten voor ontwikkeling van het land.”
“Vertrouw op je talent, doe er iets mee en wacht niet op anderen om jezelf te ontwikkelen!”
Haar vader was daar één van, een kant die misschien weinig mensen van hem kennen en wat zeker de jonge generaties niet weten. Opstanden tegen de politieke leiding van het land, strijd voor betere lonen en betere voorzieningen door arbeiders en leerkrachten, is niet alleen van deze tijd. In 1973 escaleerde de strijd met de dood van vakbondsman Ronald Abaisa. “Jules schreef in die tijd voor het CLO-bulletin en had flinke kritiek. Samen met Derby, Dobru en Leeflang belandde hij daarvoor in de cel”, duikt ze in de geschiedenis. “Juist die verhalen moeten worden verteld, zodat de jonge generaties beseffen dat je niets gratis krijgt in dit leven. Je moet er moeite voor doen, je idealen nastreven en vooral niet opgeven. Als Jules dit niet had gedaan, stond er nu geen Academie voor Hoger Kunst- en Cultuuronderwijs (AHKCO). Om deze academie op te zetten heeft hij behoorlijk wat tegenwerking gehad, maar nooit opgegeven!” klinkt ze trots.
Kunstzinnige invloed
Chin A Foeng erkent dat ze zelf niet kan tekenen, maar haar dochters hebben dat talent van hun opa geërfd. “De ene tekent graag modellen en de jongste maakt bouwtekeningen met haar vader.” Haar broer is van huis uit vormgever. Zelf heeft ze wel een gevoel voor esthetiek, compositie en kleurgebruik. “Dat krijg je wel met de paplepel mee als kind van een kunstenaar en een artistieke moeder.”
Chin A Foeng heeft de website zelf ontworpen en gebouwd, maar ook die van haar man’s bedrijf en haar eigen webshop. Naast artistieke vaardigheden heeft ze veel levenslessen van haar vader geleerd, zoals respect voor anderen, ongeacht hun religie of achtergrond. Opgeven is voor haar ook geen optie, net zoals dat gold voor haar vader. Dat doorzettingsvermogen heeft ze van hem.
Haar vader leerde haar dat iedereen gelijk is “en dat zie je ook in zijn werken terug”. “Ik hoop echt dat jongeren die via zijn website en de monografie meer over hem lezen, geïnspireerd raken en vooral de moed niet opgeven, hoe moeilijk het ook gaat in het land. Vertrouw op je talent en doe er iets mee, wacht niet op anderen om jezelf te ontwikkelen!”
Legacy
Chin A Foeng heeft Suriname veel nagelaten. Onder meer een boek voor het tekenonderwijs, een gedichtenbundel, de academie voor hoger kunst- en cultuuronderwijs, een monument van de Revolutie en honderden tekeningen, doeken, etsen en keramische stukken. Er zijn talloze herinneringen aan zijn onuitputtelijke energie, politiek- en nationalistisch idealisme en liefde voor zijn land en familie.
De hoofdprijs voor het Surinaamse componistenfestival Suripop is naar hem vernoemd: de Jules Chin A Foeng-trofee. In Paramaribo-Noord is er eveneens een straat naar hem vernoemd.
Chin A Foeng overleed op 28 juli 1983. Hij was amper 39 jaar. Maar zijn nalatenschap is groot. De veelzijdige kunstenaar schreef onder het pseudoniem Juanchi. Zijn kunstwerken signeerde hij als ‘CHI?’ waarbij de N dus omgekeerd werd geschreven. Hij was ook keramist, tekenaar, beeldhouwer, schilder en docent aan het Instituut voor de Opleiding van Leraren en aan de Academie voor Beeldende Kunsten.