Zee dispuut Bolivia: VN beslist in voordeel van Chili
Bron: Starnieuws
2 Oktober 2018
14:30
De rechtbank zei dat Chili niet verplicht was te onderhandelen over het verlenen van toegang aan Bolivia. De uitspraak, die na vijf jaar beraadslaging komt, is definitief en bindend. Ondanks het definitieve karakter van de uitspraak zei de Boliviaanse president Evo Morales: "Bolivia zal nooit opgeven".
Na de nederlaag tegen Chili in de Oorlog van de Stille Oceaan, verloor Bolivia 120.000 vierkante kilometer land en werd het een geheel door land omgeven land. Bolivia zei dat Chili een verplichting had om "te onderhandelen over een soevereine toegang tot de zee voor Bolivia." Het bracht het territoriale geschil in 2013 naar het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. Chili en Bolivia hebben sinds 1978 geen volledige diplomatieke betrekkingen.
Rechters bij de hoogste rechtbank van de Verenigde Naties (VN) hebben niet beslist over de vraag of Chili of Bolivia de rechten hebben op de betwiste kuststrook, maar alleen of Chili verplicht was om met Bolivia te onderhandelen. Rechter Abdulqawi Ahmed Yusuf kondigde aan dat de rechtbank met 12 tegen 3 stemmen had geconstateerd dat Chili zo'n verplichting niet had.
De uitspraak is een grote tegenslag voor president Evo Morales, die aanwezig was bij de rechtbank in Den Haag toen het vonnis werd voorgelezen. Toen de rechter de argumenten van Bolivia één voor één verwierp, werd het gezicht van Morales steeds somberder.
De president, die sinds 2006 aan de macht is, gaat voor een vierde achtereenvolgende periode in 2019 en de kwestie van de toegang tot de Stille Oceaan is een gevoelige kwestie voor Bolivianen. Ondanks dat hij geen toegang heeft tot de zee, onderhoudt Bolivia een kleine marine en viert het de Dag van de Zee elk jaar.
De Chileense president Sebastián Piñera heeft de uitspraak verwelkomd. Sprekend in de hoofdstad Santiago benadrukte hij dat "Chili niet verplicht is om te onderhandelen". Hij voegde eraan toe: “President Morales heeft valse verwachtingen gewekt bij zijn volk (...) en heeft ons vijf jaar laten verspillen, wat had kunnen worden besteed aan het opbouwen van een gezonde relatie tussen de twee landen."
De grenzen tussen de twee buren gaan terug tot het Verdrag van Vrede en Vriendschap van 1904, getekend nadat Bolivia 400 km van de kustlijn verloor aan Chili tijdens de Oorlog van de Stille Oceaan (1879-1884).
Een groot deel van Bolivia's handel gaat door Chileense havens en Bolivia beweerde dat soevereine toegang tot de Stille Oceaan cruciaal was voor zijn economie en de groei zou hebben gestimuleerd. Chili stond erop dat de betwiste kuststrook een soeverein Chileens grondgebied was en als zodanig "geen deel zou uitmaken van de onderhandelingen van wie dan ook". Rechter Yusuf zei dat hij hoopte dat "met de bereidheid van beide partijen zinvolle onderhandelingen kunnen worden gevoerd".