1 April 2020
22:03PARAMARIBO - De coronapandemie veroorzaakt wereldwijd een economische crisis. Behalve dat het aantal besmettingen toeneemt, hebben veel landen voorzorgsen veiligheidsmaatregelen getroffen, door een gedeeltelijke of zelfs volledige lockdown in te stellen. Veel mensen werken van huis uit. Eén van de sectoren die rechtstreeks door de pandemie wordt geraakt is Kunst en Cultuur. Kunstenaars zijn van huis uit creatievelingen, maar deze situatie dwingt hen om anders te denken.
Nu de vele shows, theatervoorstellingen, (kunst)tentoonstellingen en bijeenkomsten zijn afgelast, zoeken kunstenaars naar andere mogelijkheden om hun publiek te bereiken. Velen maken hiervoor gebruik van het internet. Op 21 maart gaf de metalband Asylum een live streaming show ter compensatie van de afgelaste 'Wacken Open Air Metal Battle Caribbean show 2020', waarin ze de main act zou zijn.
Er zijn naast bekende dj's, die in hun huis of woonkamer muziek maken en virtueel online gaan. Bekende Surinaamse komedianten delen grappige filmpjes op sociale media. Ook lessen en cursussen worden virtueel opgepakt. Op deze manier proberen kunstenaars alsook artiesten in contact te blijven met hun fans. Dit geldt jammer genoeg niet voor eenieder die zijn brood verdient in deze sector en nu ongewild brodeloos thuiszit.
Clarens Amatmoekri, soundengineer van EMF Audio & Media Productions, die zijn agenda vol had staan met verjaardagen, huwelijken en grote shows, zat twee weken na de bekendmaking van de eerste coronapatiënt in Suriname zonder werk. "Nu de reguliere persconferenties over het gevreesde virus in de Congreshal worden gehouden, heb ik weer wat werk, maar mijn collega's hebben een groot probleem, omdat zij niks hebben. In het buitenland kun je subsidie aanvragen als je bedrijf in de problemen komt, maar bij ons is dat niet geregeld", zegt hij.
Via zijn Facebookpagina heeft hij een poging gewaagd voor samenbundeling van de sector om dit probleem aan te pakken. "Maar ik heb tot nu toe geen response gekregen." De soundengineer is voorstander om met andere collega-leveranciers de koppen bij elkaar te steken en een oplossing te zoeken. Bij de overheid om steun vragen, heeft volgens hem geen zin omdat die geen geld heeft. "Velen van ons zijn voor Carifesta 2013 nog steeds niet uitbetaald, hoe zullen zij ons nu dan tegemoetkomen?"
De roep om een cultuurfonds wordt in de huidige situatie luider. Ivan Tai-Apin, regisseur en ondernemer in de creatieve sector, is één van de vele voorstanders van een cultuurfonds in Suriname. "Zo een fonds kan je in tijden als deze goed gebruiken. Ik snap niet dat de overheid zegt dat Kunst en Cultuur op nummer één staat en Suriname verbindt, terwijl er geen cultuurfonds  en ook geen  ministerie van Cultuur is", zegt hij. Het kan volgens hem niet zo door blijven gaan.
Met zijn bedrijf It Goes Productions, waar hij acteerlessen verzorgt, heeft hij een manier bedacht om dit nu online te doen. "Ik kan nog verdienen aan de lessen, maar al de andere afzeggingen van shows zullen ons brodeloos maken. We moeten er dus over nadenken hoe we dit alles opvangen."Toch vindt hij de huidige situatie met het coronavirus niet het moment om een cultuurfonds op te zetten. "Nu is belangrijk dat alle geld naar Volksgezondheid gaan om het virus in te dammen", benadrukt hij.
Net als Amatmoekri denkt ook Tai-Apin aan bundeling. "Misschien kunnen we alvast met een groepje starten, want de grote vraag is hoe mensen zichzelf de komende weken zullen onderhouden? De sector moet creatiever worden in denken, maar op een gegeven moment heb je steun nodig en die is er op dit moment niet", zegt hij. Voor cultuurdirecteur Elviera Sandie is het bijkomen van de schok in Suriname, maar eigenlijk ook wereldwijd met de overrompelende effecten van de corona-uitbraak. "Om te komen tot beleidsontwikkeling over crafters, kunstenaars en anderen uit het cultuurveld, die nu of straks inkomsten zullen derven, is nu niet aan de orde", zegt ze.
De directeur meent dat de aandacht van de overheid er volledig op gericht is om verspreiding van het virus  te voorkomen. "En dat betekent dat er offers gebracht zullen moeten worden. We zijn ons ervan bewust dat de mensen enorm lijden onder deze situatie. Het is nu nog te vroeg om stil te staan bij de evidente gevolgen op de kleine ondernemers die veelal voorkomen in de Kunst en Cultuur-sector."
Volgens Sandie is er te midden van een crisis altijd wel iets dat een 'duw' geeft aan delen van de sector. Ze noemt de producties die gemaakt zijn aan de hand van de uitspraken van luitenant-kolonel Danielle Veira. "Er zijn liedjes gemaakt en truitjes bedrukt", stelt Sandie. Het directoraat draait, zoals door het ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur aangegeven, op een laag pitje. De cruciale diensten werken alleen op afspraak om menselijk contact tot een minimum te beperken.