12 November 2019
08:54PARAMARIBO - Het gebeurt niet zelden dat mediawerkers – wel of geen journalist – giften en/of geld ontvangen om hun werk op een bepaalde manier te doen. De meest voorkomende gevallen zijn die van journalisten die van vooral politieke personen, instanties, bedrijven en organisaties steekpenningen aannemen om een artikel of ander mediabericht te publiceren waarin niet het maatschappelijk belang wordt gediend, maar dat van de betaler.
Voorzitter Carla Boëtius van de Surinaamse Vereniging van Journalisten (SVJ), windt er geen doekjes om: "Het zijn steekpenningen, het is corruptie om door derden betaald te worden om je werk op een bepaalde manier te doen."
De Amerikaanse Haydee Olinger heeft als gast van de Amerikaanse ambassade met maatschappelijke groepen, zoals het bedrijfsleven, de financiële sector en de SVJ hierover heeft gesproken en gewezen op het maatschappelijk kwaad dat met deze vorm van corruptie wordt aangericht.
Het gaat niet alleen om oneerlijke concurrentie en overtreding van wettelijke bepalingen, maar ook om bevordering van al dan niet georganiseerde criminaliteit. Het leidt bovendien en in vrijwel alle gevallen tot fraude, financiering en ondersteuning van terrorisme en het witwassen van geld dat is verkregen uit criminele activiteiten.
"En het zijn juist journalisten die, gezien de aard van hun beroep, deze wantoestanden zonder aanziens des persoon publiek moeten maken", zegt de Olinger. Ze heeft zich hier ook georiënteerd om advies te kunnen geven aan Amerikaanse bedrijven over het zakendoen met buitenlandse organisaties en instellingen.
Boëtius bevestigt dat ze recent heeft gesproken met mediawerkers van wie het vermoeden bestaat dat ze steekpenningen aannemen. In tenminste één geval heeft betrokkene dit simpelweg toegegeven, ook omdat die in het ontvangen van steekpenningen geen kwaad ziet.
"Dat geeft aan hoe ver wij als samenleving zijn afgezakt. Ook al gaat het in dit specifieke geval om iemand die valt onder de algemene noemer mediawerker en geen journalist zoals wij die kennen bij de vereniging, het schaadt het beroep in totaliteit. Personen en instanties, maar vooral politieke personen, gaan er van uit dat alle journalisten omkoopbaar zijn. Dit is en ernstige bedreiging voor het imago van de journalistiek", zegt de SVJ-voorzitter.
Volgens Olinger worden wereldwijd journalisten omgekocht en de gevolgen blijven niet uit. Ze heeft tijdens haar verblijf hier met journalisten onder andere gesproken over het aannemen van giften of geschenkpakketten. Evenals Boëtius zegt ze dat het een individuele en beroepshouding moet zijn van de journalist om geen steekpenningen aan te nemen.
Het aannemen van presentjes ligt dicht bij de grens van corruptie. Ze heeft hierover in detail de journalisten voorgelicht en duidelijke voorbeelden aangehaald en ook de strekking ervan uiteengezet. "Een auto, vliegticket, grond of andere dure cadeaus kun je moeilijk als een kerstgeschenk accepteren, maar ook achter een dinertje of toegangskaartje voor een belangrijk evenement kan een verkeerde bedoeling liggen." De SVJ kan mediawerkers die over de schreef gaan aanspreken, hun handelen openbaar maken en hen in het uiterste geval het lidmaatschap ontnemen. "Meer kunnen wij als vereniging niet doen", zegt Boëtius. Ze wil de samenleving dan ook laten weten en ervoor waarschuwen dat journalisten alleen door hun werkgever mogen worden betaald.
"Journalisten moeten niet alleen steevast steekpenningen en giften weigeren, maar het aanbod of de benadering ook bekend maken." Grensoverschrijdend gedrag schaadt het imago van journalisten die wel met ethiek en principes hun werk verrichten. "Wij zullen op onze reguliere vergaderingen steeds meer aandacht hieraan besteden en ook met speciale trainingen en bewustwordingsprogramma's komen", zegt Boëtius.